نقش تقوا از زبان مولا
امير مؤمنان علي عليه السلام نقش تقوا و خودسازي را در سعادت و فلاح بشريت بارها و بارها در نهج البلاغه گوشزد كرده است كه ما به دو مورد از گفتار نور آفرين آن بزرگوار بسنده مي كنيم:
1- «فان تقوي الله مفتاح سداد وذخيرة معاد وعتق من كل ملكة ونجاة من كل هلكة، بها ينجح الطالب وينجوا الهارب وتنال الرغائب ; به راستي تقواي الهي، كليد درستي، ذخيره رستاخيز، عامل آزادي از هر نوع بندگي شيطان و مايه رهايي از هر گونه نابودي است . به سبب آن تلاشگر به نتيجه مي رسد و فراري نجات مي يابد و چيزهاي مورد علاقه به دست مي آيد .»
2- «فان تقوي الله دواء داء قلوبكم وبصر عمي افئدتكم وشفاء مرض اجسادكم وصلاح فساد صدوركم وطهور دنس انفسكم وجلاء عشاء بصائركم وامن فزع جاشكم وضياء سواد ظلمتكم ; براستي پروا از خدا، داروي درد دل هاي شما، مايه بينايي و درمان كوردلي شما، شفاي بيماري پيكر شما، مايه صلاح تباهي دل هاي شما، سبب پاكي آلودگي درون شما و زدودن غبار مزاحم در برابر ديدگان شما، مايه آرامش ناآرامي و اضطراب سينه هاي شما و روشني سياهي ظلمت شماست .»
نقش خودسازي
مشكلات امروز بشريت، مولود كمبود معنويت و اخلاق و فرهنگ و پيامد ضعف عقيده و اخلاق و انديشه است . توسعه تكنيك و صنعت، گسترش دانش هاي طبيعي و تجربي و افزايش ابزارهاي رفاه، بدون ايمان و عدالت و اخلاق انبيايي دردهاي بشريت را درمان نمي كند . امروز بشريت بر كرات آسماني گام نهاده و دريا و فضا و اعماق زمين را فتح كرده است، ولي هنوز در بند خشم و شهوت و كينه و جهل و غرور خويش به شدت گرفتار است . امروز بشريت به دليل توسعه قدرت و صنعت، بيش از هر روزگار ديگر به ايمان و تقوا نياز دارد .
بيش از آنكه انسان ها و كشورها را «جهاني » كنيم، بايد جهان «انساني » و «ايماني » بسازيم . بيش از آنكه به توسعه گفت و گو بيانديشيم، بايد به صداقت در گفت و گو فكر كنيم . پيش از آنكه تعداد نشريات و تيراژ مطبوعات را شاخص توسعه خيال كنيم و به مصرف كاغذ بنازيم و مصرف كاغذ را معيار توسعه قلمداد كنيم، به جهت گيري الهي و انساني و اخلاق مطبوعات و صداقت و صحت محتواي روزنامه ها بيانديشيم .
نشر و توسعه دروغ و فريب هرگز شاخص توسعه نيست . پخش بسياري از امواج صوتي، تصويري و متون الكترونيك و تيراژ بالاي نشريات جنجال آفرين و دروغ پرداز، دقيقا در جهت تراكم ظلمت و گسترش امواج ضلالت و گمراهي و عامل دفن فطرت و انديشه انساني در لابلاي آوار فريب و فقر و بيداد است .
كمك به رسانه هاي اضلال گر و دفاع از آنان و تبليغ به سود نشريات ضد خدا و اخلاق، خيانت و جنايتي است كه گاه به بهانه آزادي و نوگرايي و مردم سالاري و پيشرفت و توسعه انجام مي شود .
امروز در سطح جهاني و حوزه داخلي همه ما به تقوا و خودسازي نياز داريم و اين نياز در مسؤولان و دولتمردان و دست اندر كاران سياست و اقتصاد و فرهنگ كشور چند برابر است . براي هر گونه اصلاحات، بايد از خودسازي و اصلاح اعتقادي، اخلاقي خويش آغاز كنيم . براي جلوگيري از شر امريكا و ديگر محورهاي شرارت جهاني، بايد از خودسازي آغاز كنيم . براي دفع بلاهاي طبيعي و سيل و زلزله و توفان و آتش سوزي، بايد در كسب تقوا و خودسازي بيشتر بكوشيم .
براي گسترش روشن بيني و افزايش بصيرت، بايد خودسازي و تقوا را تقويت كنيم . براي درمان بيماري هاي روحي، رواني، بايد به پايگاه تقوا و ايمان مراجعه كنيم . دست يابي به آزادي و استقلال و عدالت، بدون ايمان و تقوا و جهاد در راه خدا، خواب و خيالي بيش نيست .
خدا باوري و خودسازي و تقواي قرآني، زير بناي استقلال و آزادي و عدالت اجتماعي است و بيهوده نيست كه امروز دشمنان استقلال و آزادي و عدالت، ايمان و تقوا و روح سلحشوري و فرهنگ شهادت را هدف قرار داده اند، هر روز در جهت گسترش ابتذال و بي حجابي و اختلاط دختر و پسر و ترويج موسيقي و تبليغ پوشش غربي و جشنواره هاي آنچناني مي كوشند و پاسداران ايمان و تقوا و مرزبانان اسلام و دين، يعني ولايت فقيه و شوران نگهبان و روحانيت شيعه را سد راه و مانع بزرگ مطامع خويش مي شناسند و در تخريب و تحقير آنان مي كوشند.
فرصت تقويت ايمان
ماه رجب بهترين فرصت براي تقويت ايمان و پارسايي است .
ماه رجب، ماه دعا و نيايش، ماه خودسازي، ماه نماز و استغفار و آمرزش، ماه زيارت و ديدار اولياي الهي، ماه تهذيب اخلاق و رفتار، ماه پاكي جسم و جان، ماه ذكر توحيد و تسبيح و تحميد، ماه بيعت و صلوات بر پيامبر و خاندان پاك او، ماه اعتكاف و حضور صادقانه در مسجد جامع، ماه روزه داري و احسان و نيكوكاري، ماه تهجد و شب زنده داري، ماه عمره گذاري و زيارت مرقد شريف نبوي صلي الله عليه و آله، ماه زيارت امير المؤمنين و سيد الشهدا عليهما السلام، و حضور در بارگاه قدسي امام رضا عليه السلام است .
ماه رجب ماه خداست، زيرا بشريت قله هاي قرب الهي را فتح مي كند . ماه پيامبر و پيامبري است، زيرا آخرين سفير خدا در 27 رجب برانگيخته شده است . ماه ولايت است، زيرا دو و يا سه تن از امامان معصوم عليهم السلام در اين ماه تولد يافته اند .
امام صادق عليه السلام از پيامبر گرامي صلي الله عليه و آله چنين نقل كرده است:
«رجب شهر الاستغفار لامتي، اكثروا فيه الاستغفار، فانه غفور رحيم وشعبان شهري، استكثروا في رجب من قول استغفر الله وسلوا الله الاقالة والتوبة فيما مضي والعصمة فيما بقي من آجالكم وسمي شهر رجب شهر الله الاصب لان الرحمة علي امتي تصب صبا فيه; ماه رجب ماه آمرزش خواهي امت من است، در آن زياد استغفار كنيد كه خداوند بخشنده و مهربان است و شعبان ماه من است . در ماه رجب زياد «استغفر الله » بگوئيد و از خدا نسبت به گذشته بازگشت و قبول توبه را بخواهيد و نسبت به آينده زندگي درخواست مصونيت از گناه كنيد . ماه رجب را «شهر الله الاصب » مي نامند، زيرا در آن، رحمت بيكران الهي بر امت من فرو مي ريزد .»
ماه خدا
در ارزيابي و قدرشناسي از ماه ها در روايات دو نگاه وجود دارد:
گاهي ماه رجب را «ماه خدا» ، ماه شعبان را «ماه رسالت » ، و ماه رمضان را «ماه امت » ناميده اند و گاهي برعكس، ماه رجب را «ماه ولايت و امامت » و ماه شعبان را «ماه نبوت » و ماه رمضان را «ماه خداوند» معرفي كرده اند .
اين دو گونه روايات مولود دو نگاه و دو زاويه ديد است .
اسوه عارفان و مجاهدان روزگار ما امام خميني قدس سره پيوند و ارتباط اين سه موضوع را در آداب الصلاة چنين آورده است:
«شيخ عارف شاه آبادي رحمه الله مي فرمودند كه شهادت به ولايت در شهادت به رسالت منطوي است، زيرا كه ولايت باطن رسالت است و نويسنده گويد: كه در شهادت به الوهيت، شهادتين، منطوي است جمعا و در شهادت به رسالت، آن دو شهادت نيز منطوي است، چنانچه در شهادت به ولايت آن دو شهادت ديگر منطوي است والحمد لله اولا وآخرا .»
از امام كاظم عليه السلام چنين بازگو شده است:
«رجب نهر في الجنة، اشد بياضا من اللبن واحلي من العسل، من صام يوما من رجب سقاه الله عزوجل من ذلك النهر ; رجب نام نهري در بهشت است كه از شير سفيدتر و از عسل شيرين تر است . هر كس يك روز از [ماه] رجب را روزه بگيرد، خداي عزوجل از آن نهر به او آب دهد .»
امام صادق عليه السلام از پدران خويش نقل مي كند كه علي عليه السلام خوش داشت انسان خود را چهار شب در سال براي عبادت فارغ سازد; اولين شب ماه رجب، شب عيد قربان، شب عيد فطر و شب نيمه شعبان .
اهميت ماه عظيم رجب به حدي است كه علامه مجلسي رحمه الله در فضيلت آن ماه و روزه آن بيش از چهل حديث در جلد نود و چهارم بحار الانوار آورده و با عبارات گوناگون، عظمت، فضيلت، قداست و عنايات خاص الهي را در اين ماه ياد آور شده است .
بهار خودسازي
با فرا رسيدن ماه پر بركت رجب، بهار خودسازي آغاز مي شود . در فرهنگ مؤمنان پارسا و اهل سلوك و معرفت، ماه رجب از فرصت هاي ارزشمند و ايام گرانقدري است كه نسيم رحمت الهي بيش از روزهاي معمولي مي وزد و باران رحمت الهي بيش از ديگر ايام بر جهان هستي مي بارد .
به قول محدث قمي قدس سره: «بدانكه اين ماه و ماه شعبان و ماه رمضان در شرافت تمام اند، و روايت بسيار در فضيلت آن ها وارد شده، بلكه از حضرت رسول صلي الله عليه و آله روايت شده كه رجب ماه بزرگ خداست و ماهي در حرمت و فضيلت به آن نمي رسد . »