اما آنچه از خود حضرت علي (عليه‌السلام) بر حسب ضرورت درباره خودش نقل شده، همگي به طور مستقيم يا غير مستقيم حاكي از همتايي وي با قرآن كريم و رسول اكرم‏صلي الله عليه و آله و سلم، به استثناي مقام نبوّت تشريعي و مزاياي شريعت برخاسته از رسالت تشريعي است؛ مانند: «أنا القرآن الناطق»، «أنا كلام الله الناطق»،«ماللّه نبأ أعظم منّي» و «ما للّه آية أكبر منّي»؛ يعني بزرگترين خبري كه در جهان آفرينش الهي مطرح است و همچنين بزرگترين آيت و نشان خدايي منم و از من بزرگتر موجودي در جهان امكان خلق نشده است. البته به قرينه خضوع آن حضرت (عليه‌السلام) در ساحت قدس نبوي، اضافي بودن حصر اين‏گونه احاديث روشن خواهد شد، و مانند: هفت چيز به من عطا شد كه هيچ كس قبل از من به آنها نرسيد:

1 ـاسماء به من تعليم شد. 2 ـ همچنين حكومت بين بندگان. 3 ـ تفسير كتاب (قرآن كريم). 4 ـ تقسيم درست غنايم بين فرزندان آدم. 5 ـ پس چيزي از دانش از من جدا نشد مگر آن‏كه به من آموخته شد. 6 ـ حرفي به من عطا شد كه از آن، هزار حرف گشوده مي‏شود. 7 ـ به همسرم مصحف وكتابي عطا شد كه علمي در آن است وهيچ كس قبل از وي به آن نرسيده.اين عطاي ويژه‏ اي از طرف خدا ورسول او بود.

سخن ديگري كه علي بن ابي‏طالب(عليه‌السلام) از رسول گرامي‏صلي الله عليه و آله و سلم درباره خودش نقل كرده اين است كه فرمود: من از رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم شنيدم كه فرمود: «يا علي مَثَلُك في أمّتي مَثَل (قل هو اللّه أحد) فمن أحبّك بقلبه فكانّما قرأ ثلث القرآن و من أحبّك بقلبه وأعانك بلسانه فكأنّما قرأ ثلثي القرآن ومن أحبّك بقلبه وأعانك بلسانه ونصرك بيده فكأنّما قرأ القرآن كلّه».

 بهترين تنظير و ارزيابي انسان كامل همانا بيان همتايي وي با قرآن‏ گريم است.آنچه در اين حديث توسط خود علي‏ بن‏ ابي‏طالب(عليه‌السلام) از رسول اكرم ‏صلي الله عليه و آله و سلم بازگو شد همساني ولايت علوي با وحي الهي است. سوره توحيد: (قل هو الله أحد) به مثابه ثلث قرآن كريم است و راز اين تثليث در مباحث تفسيري و علوم قرآني طرح شده است. هر كس يك بار آن را تلاوت كندگويا ثلث قرآن را خوانده است و هر كس دو بار يا سه بار آن را بخواند گويا دو ثلث يا همه قرآن مجيد را خوانده است. البته مي‏توان اين تثليث را درباره علم حصولي يا حضوري به معاني آن و همچنين ره‏يابي عملي به مفاد و محتواي آن سرايت داد.

اگر كسي به تمام وجود در ولايت علوي ذوب شود و با قلب و زبان و اعضا و جوارح به ياري ولايت آن حضرت(عليه‌السلام) مبادرت كند و در همه جهات ولايتمدار باشد گويا در خدمت همه قر آن كريم بوده است و به همه مضامين آن معتقد شده و همه دستورهاي آن را امتثال كرده است، و اگر كسي با همه هستي خود در محور ولايت حركت نكرد و تبعيض را روا داشت گويا در عمل كردن به احكام و آشنايي به حكم و اعتقاد به اصول و مباني قرآن مجيد تبعيض را جايز دانسته و به بخشي از آن بار يافته و از بخش ديگر محروم شده است.

تثليث يا تربيع يا تخميس يا تسديس و… مربوط به كيفيّت قبول و نكول و مقدار نصرت و دريغ است. اين نكته هم ملحوظ خواهد بود كه ولايت خليفه تام الهي، يعني انسان كامل هماره شرط ورود در حصن توحيد و دژ مستحكم اعتقاد به الوهيت خداي سبحان است؛ چنانكه از حديث معروف «سلسلة الذهب» استظهار مي‏شود. از اين‏رو در تنظير ولايت انسان كامل از آيه سوره ‏توحيد و اخلاص سخن به ميان آمد، نه از آيات سُوَر ديگر، گرچه صدر و ساقه قرآن مجيد وحي و نور ويژه الهي است.