گلستان خانواده
یکی دیگر از قلم روهای اُنس و صمیمیّت برخوردای از خانواده خوب و شایسته است که خود به دو بخش تقسیم می شود :
1. همسر خوب
2 . فرزند صالح
یک . همسر خوب :خداوند متعال ، انسان را که آفرید ، تداوم نسل او را در خود او قرار داد . از این رو ، موجودیت انسان را در دو جنس زن و مرد قرار داد و در هر یک ، ویژگی های روحی و عاطفی متفاوتی نهاد، که با دیگری ارضا می شود. همه این مسائل تکوینی ، موجب می شود که انسان به همسر ، نیاز داشته باشد و لذا زمانی می توان به آرامش رسید و از زندگی ، لذّت برد که این بخش از نیاز انسان نیز برآورده شده باشد ! بدین جهت است که ازدواج، مایه آرامش دانسته شده است: «وَ مِنْ ءَایَـتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَ جًا لِّتَسْکُنُواْ إِلَیْهَا. و از نشانه های خداوند ، این است که از خود شما برایتان همسرانی قرار داد تا بدان ها آرامش یابید» . امام سجاد علیه السلام می فرماید : خداوند ، همسر را مایه آرامش و اُنس قرار داده تا انسان ، در کنار او آسایش یابد و لذا امام صادق علیه السلام می فرماید: اگر کسی از همسر موافق و همراه ، محروم باشد ، ناآرام و حیران بوده ، زندگی او ناتمام خواهد بود.
البته همسر خوب ، ویژگی هایی دارد که در برخی روایات ، از آن به عنوان «همسر موافق» ، «همسر صالح» و «همسری که پشتیبان انسان باشد» یاد شده است . آسایش و راحتی زندگی ، فقط به داشتن همسری زیبا و صاحب جاه و مال نیست . چه بسا همسرانی که از عنصر مال و جاه و جمال برخوردارند ، اما کسی را خوش بخت نکرده اند. انسان خوش بخت ، کسی است که همسری شایسته ، همراه ، یاور و پشتیبان داشته باشد . خوش بختی در زندگی ، از آنِ همسرانی است که میان آنان «مودّت» و «رحمت» وجود داشته باشد و این مهم ، به وسیله مال و جاه و جمال به دست نمی آید . از این رو ، دین اسلام ، توصیه کرده که همسر خود را به خاطر مال و جاه و جمال ، انتخاب نکنید که اگر چنین شد ، خداوند ، شما را به همان عوامل، واگذار می کند ؛ اما اگر به خاطر دین و ایمان ، با کسی ازدواج کردید ، خداوند ، آنچه را از مال و جمال نیز انتظار دارید به شما می دهد. آنچه زندگی را شیرین و لذّت بخش می کند ، مال و جمال نیست ؛ مودّت و رحمت است و این دو ، در دست خداوند است و اوست که میان دل ها انس و اُلفت برقرار می کند و آن گاه که چنین می شود ، آن همسر، از هر چیزی برای انسان ، دوست داشتنی تر خواهد بود و این ، یعنی داشتن یک زندگی شیرین ، لذّت بخش و همراه با آرامش و آسایش .
دو . فرزند صالح : فرزند ، یکی دیگر از لذّت های زندگی است . کسانی که از نعمت فرزندمحروم اند، خود را تنها می یابند ؛ هر چند که همسری دارند و با دوستان و آشنایان و فامیل زندگی می کنند . گویا فرزند داشتن ، یکی از نیازهای عاطفی انسان است . حضرت زکریا علیه السلام که از نعمت فرزند ، محروم بود ، از تنهایی به خداوند شکایت کرد و گفت: «رَبِّ لَا تَذَرْنِی فَرْدًا وَ أَنتَ خَیْرُ الْوَ رِثِینَ . پروردگارا! مرا تنها مگذار و تو بهترین وارث هستی» . امام صادق علیه السلام ، نداشتن فرزند را یکی از عوامل تنیدگی و نارضایتی از زندگی می داند و وجود آن را مایه اُنس در بی کسی ها و آرامش در تنهایی ها می شمرد. فرزند، مایه روشنی چشم و شادابی قلب و برکت زندگی و میوه دل است . بوی فرزند ، از بوی بهشت است. البته این ، وقتی ارزشمندتر و لذّت بخش تر می شود که فرزند انسان ، فرزند صالح باشد . پیامبر خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: از خوش بختی مرد ، داشتن فرزند صالح است . فرزند صالح را با هیچ ثروتی نمی توان معاوضه کرد . شاید شما از ثروت ، برخوردار نباشید ؛ اما اگر فرزندان صالح و شایسته ای دارید ، قدر آنها را بدانید ، آنها را دوست بدارید ، تا لذّت وجود آنان را درک کنید .
تصوّر کنید اگر فرزند ناصالح و فاسدی می داشتید ، چه قدر حاضر بودید خرج کنید تا فرزندتان صالح و شایسته گردد؟ روزی کسی که وضع چندان مناسبی نداشت ، به نوعی گلایه می کرد . در لا به لای صحبت هایش از فرزندان خود تعریف کرد که تاکنون چه دام هایی که شیطان برای آنان گسترده ، ولی آنان پاکی و عفّت خود را حفظ کرده اند. وقتی صحبت او به این جا رسید ، از او پرسیدم: اگر فرزندان شما نااهل و ناباب بودند، چه قدر حاضر بودید بدهید تا آنان ، به راه پاکی و عفاف برگردند؟ او به فکر فرو رفت و گفت : «هیچ قیمتی برای آن نمی توان تعیین کرد» . گفتم : پس چرا قدر این ثروت های عظیم را نمی دانید؟! انسان ، دوست دارد ثروت فراوانی داشته باشد، اما اگر یکی از فرزندانش ناباب شود ، حاضر است همه ثروت های خود را بدهد تا فرزندش صالح شود! اگر مال فراوان نداشته باشیم، ولی خداوند ، فرزند صالحی به ما داده باشد ، باید بدانیم این فرزند صالح ، ثروت گران بها و ارزشمندی است که نمی توان قیمتی برای آن تعیین کرد . دارایی و برخورداری فقط به مال نیست . چیزهای بسیار دیگری مثل همسر و فرزند صالح هم هستند که جزو دارایی های زندگی محسوب می شوند و ما زمانی از وجود آنها لذّت می بریم که قدر آنها را بدانیم . نعمت ناشناخته و پنهان ، لذّتی هم به ارمغان نمی آورد . ثروت های واقعی زندگی را باید بشناسیم ، تا از وجود آنان لذّت ببریم.
هنر رضایت از زندگی - عباس پسندیده