قرآن و امیرالمؤمنین
قرآن چه ارتباطی با امیرالمؤمنین علیهالسّلام دارد؟
پاسخ: امیرالمؤمنین علیهالسّلام میفرمایند: علم گذشته و آینده در قرآن است و علم قرآن کاملاً در سورهی حمد و علم سورهی حمد کاملاً در بسم اللّه الرحمن الرحیم و علم بسم اللّه کاملاً در باء میباشد و من نقطهی زیر باء بسم اللّه الرحمن الرحیم هستم.
قرآن مجید بالاتر است یا امیرالمؤمنین علیهالسّلام؟
پاسخ: قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم: «إِنّی تارِکٌ فیکُمُ الثِّقْلَیْنِ کِتابَ اللَّهِ وَ عَلِیَّ بْنَ أَبی طالِبٍ علیهالسّلام وَ اعْلَمُوا أَنَّ عَلِیّاً لَکُمْ أَفْضَلُ مِنْ کِتابِ اللَّهِ لاَِنَّهُ مُتَرْجِمٌ لَکُمْ عَنْ کِتابِ اللَّهِ تَعالی» [43] ای مردم من دو چیز گرانبها در بین شما به امانت میگذارم.
1- کتاب خدا
2- علیّ بن ابیطالب علیه السّلام و بدانید که علیّ بن ابیطالب علیهالسّلام بالاتر از قرآن است، زیرا او مترجم و بیان کنندهی قرآن میباشد (و با این بیان توطئهی افرادی که میگفتند: قرآن برای ما بس است و نیازی به اهل بیت علیهمالسّلام نداریم، خنثی شد).
قرآن مجید از نظر حضرت علی علیهالسّلام چند قسمت است؟
پاسخ: قالَ عَلِیٌّ علیهالسّلام: «اَلْقُرْآنُ أَرْبَعَةُ أَرْباعٍ: رُبْعٌ فینا وَ، رُبْعٌ فی عَدُوِّنا وَ رُبْعٌ فَرائِضُ وَ اَحْکامٌ، وَ رُبْعٌ حَلالٌ وَ حَرامٌ وَ لَنا کرائِمُ الْقُرْآنِ». [44].
حضرت علی علیهالسّلام میفرمایند: قرآن بر چهار بخش نازل شده یک قسمت آن دربارهی ما اهل بیت است و یک قسمت دربارهی دشمنان ماست و یک قسمت از آن فرائض و احکام و یک قسمت از آن بیان حلال و حرام است و آیات ارزشمند قرآن مختصّ به ما اهل بیت است.
منظور از امام مبین در آیهی شریفهی «وَ کُلُّ شَیْءٍ أَحْصَیْناهُ فی إِمامٍ مُبینٍ» چیست؟
پاسخ: وقتی این آیهی مبارکه نازل شد عمر و ابابکر از پیغمبر اکرم صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم سؤال کردند: آیا آن امام مبین تورات است؟ فرموند: نه. پرسیدند: آیا انجیل است؟
فرمودند: نه.
عرضه داشتند: آیا قرآن است؟
حضرت فرموند: نه.
اینجا بود که امیرالمؤمنین علیهالسّلام وارد شدند آن وقت رسول گرامی اسلام صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم فرمودند:
این آقا آن کسی است که در او علم هر چیزی است. [45].
منظور از مؤمن در آیات قرآن مجید چه کسی است؟
پاسخ: پیامبر اکرم صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم فرمودند: خداوند آیهای نازل نکرده که در آن «یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا» باشد مگر اینکه حضرت علی علیه السّلام امیر و سیّد آنهاست. [46].
به غیر از فرمایشات پیامبر اکرم صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم در رابطهی با خلافت امیرالمؤمنین علیهالسّلام بزرگترین دلیل بر خلافت حضرت چیست؟
پاسخ: آیهی مباهله [47] که محدّثین و مفسّرین اهل سنّت تصریح کردهاند که وقتی این آیه نازل شد، پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم تنها کسی را که همراه خود به میعادگاه بردند فرزندانشان حسن و حسین و دخترشان حضرت فاطمهی زهرا و حضرت علیّ بن ابیطالب علیهمالسّلام بودند بنابراین منظور از ابناءنا حسنین علیهماالسّلام و منظور از نساءنا حضرت فاطمهی زهرا سلام اللّه علیها و منظور از انفسنا تنها امیرالمؤمنین علیهالسّلام بودند و احادیث فراوانی در این زمینه نقل کردهاند، [48] پس هنگامی که نفس چیزی وجود داشته باشد سراغ غیر آن نمیروند.
کیفیّت نزول آیه ولایت چگونه بود؟ و کدام آیه است؟
پاسخ: وقتی پیامبر اکرم صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم دیدند که امیرالمؤمنین علیهالسّلام در حال رکوع نماز به فقیر انگشتر خود را هدیه فرمودند دست بر دعا برداشته و عرض کردند: خدایا برادرم موسی از تو تقاضا نمود هارون را وصّی و جانشین او قرار دهی و تو استجابت فرمودی من هم از تو میخواهم علی علیهالسّلام را وزیر و وصّی و جانشین من قرار دهی، راوی گوید: هنوز دعای پیامبر تمام نشده بود که آیهی ولایت [49] یعنی آیه 60 سوره مبارکهی مائده نازل شد، که میفرماید:
«اِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسَوُلُهُ وَ اَلَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلوةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکوةَ وَ هُمْ راکِعُونَ»
«بدرستی که ولی و صاحب اختیار جان و مال شما تنها و فقط خدا و رسول خدا است و آنکسانی که ایمان آوردند آنها که نماز را بپا میدارند و در حال رکوع زکات میدهند.
وصیّت امیرمومنان علیهالسّلام دربارهی قرآن چه بوده است؟
پاسخ: فرمودند: «اَللَّه اللَّه فِی الْقُرآنِ، فَلایَسْبِقَنَّکُمْ بِالْعَمَلِ بِهِ غَیْرُکُمْ». [50] یعنی اینکه خدا را بیاد آورید، درباره قرآن، نکند غیر مسلمین به قرآن عمل کنند و از شما سبقت گیرند.
پاورقی:
[43] ارشاد القلوب: ص 378.
[44] تفسیر فرات کوفی: ص 46.
[45] مشارق انوارالیقین: ص 55.
[46] تفسیرالمیزان: ج 1، ص 252.
[47] سورهی آل عمران: آیهی 61.
[48] تفسیر درّالمنثور: ج 4، ص 38، صحیح مسلم: ج 2، ص 360، صحیح ترمذی: ج 2، ص 300،مسند احمد حنبل: ج 1، ص 185، تفسیر ثعلبی: ص 95.
[49] حدیقة الشیعة: ص 46.
[50] نهجالبلاغه: نامهی 47.
صد و ده پرسش پیرامون امیرالمومنین علی بن ابیطالب ( علیهما السلام ) - حسن رضا جزایری