اقسام ایمان

ایمان مقطعی(موسمی)

وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَعْبُدُ اللَّهَ عَلى‏ حَرْفٍ فَإِنْ أَصابَهُ خَيْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَ إِنْ أَصابَتْهُ فِتْنَةٌ انْقَلَبَ عَلى‏ وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْيا وَ الْآخِرَةَ ذلِكَ هُوَ الْخُسْرانُ الْمُبين‏
و برخی از مردم اند كه خدا را تنها با زبان می پرستند، پس اگر خیری [چون ثروت، مقام و اولاد] به آنان رسد به آن آرامش یابند و اگر بلایی[ چون بیماری، تهیدستی و محرومیت از عناوین اجتماعی] به آنان برسد [ از پرستش خدا] عقب گرد می کنند[ و به بی دینی و ارتداد می گرایند]، دنیا و آخرت را از دست داده اند، اين است همان زيان آشكار. (سوره مبارکه حج:11)

توضیح:

ایمان دارای اقسام نکوهیده ای نیز می باشد. یکی از این اقسام، ایمان مقطعی است؛ یعنی ایمانی که تنها در پاره ای از اوقات(هنگام آسایش و راحتی) وجود دارد و در اوقات سختی و بلا، از بین می رود و یا تنها در مرحله ی زبان باقی مانده و به مقام عمل نرسد. بسیاری از مردم مشتری چنین ایمانی هستند؛ زیرا هنگامی که در برابر آزمایش های سخت قرار می گیرند، باور خویش به رحمت، قدرت، عدالت و یا حکمت پروردگار را از دست داده و صبور نیستند. در حقیقت، ایمان آنان حول محور تن آسایی شان می گردد. امام حسین علیه السلام در روایتی زیبا ایمان مردم زمان خود را این گونه توصیف نموده است.(تحف العقول؛ ص 245)

حدیث:

امام علی علیه السلام:« لن یکمل العبد حقیقة الایمان حتی یوثر دینه علی شهوته؛ بنده حقیقت ایمان را به کمال نمی رساند، مگر زمانی که دینش را بر هوس خود ترجیح دهد».