امکانات خوش بختی
۱ . لذّت کار ۲ . هنر تدبیر ۳ . خانه زندگی ۴ . وسیله نقلیه
یکی از جنبه های زندگی ، «کار کردن» است . شما به کار کردن ، چگونه نگاه می کنید؟ گروهی از انسان ها خوش بختی را در این می دانند که هروقت ، هرچه را خواستند ، آماده باشد و برای تهیه آن ، به صرف وقت و تحمّل رنج و زحمت ، نیازی نباشد . در این دیدگاه نباید میان خواسته و تحقّق آن ، «فاصله زمانی» وجود داشته باشد . همچنین نباید میان این دو ، حلقه گم شده ای به نام «کار و تلاش» وجود داشته باشد . این گروه ، نه حوصله گذشت زمان را دارند و نه توان به زحمت انداختن تن را ؛ همه چیز باید «فورا» و «بدون زحمت» به دست آید. این تفکّر ، مخصوص کسانی است که می خواهند یک شبه ، ره صدساله را بپیمایند . این مسئله ، بیشتر در میان جوانان دیده می شود . جوان امروز ، کار را زحمت زندگی می داند و حال آن که کار ، یکی از ارزش های زندگی است . زندگی زوج های جوانی که تشکیل خانواده می دهند ، از این بُعد نیز آسیب پذیر است . از سوی دیگر ، گاهی تصوّر می شود که مسائل معنوی ، جای کار و تلاش را می گیرند. اگر در بخش نخست گفته شد که خداوند متعال ، روزی رسان است، پس نباید تلاش کرد؛ اگر باید قانع بود ، پس نباید کار کرد؛ اگر باید توکّل کرد، پس نباید تلاش نمود و… تصحیح شناخت و کسب باورهای لازم برای زندگی موفق (که در بخش اوّل به آن پرداخته شد) به معنای کنار گذاشتن کار و تلاش نیست. به همین جهت ، دین، تأکید زیادی بر کار و تلاش داشته و افراد را از توکّل منهای کار ، بر حذر داشته است. حضرت علی علیه السلام می فرماید: به تمام معنا بپرهیز از این که شیطان ، تو را بفریبد و سستی را در چهره توکّل ، برایت نمایان سازد و تنبلی را به وسیله احاله به تقدیر ، برایت به ارمغان آورد؛ همانا خداوند متعال ، هنگام فقدان چاره ، به توکّل فرمان داده و هنگام معذور بودن ، به تسلیم بر قضا. روزی پیامبر خدا صلی الله علیه و آله گروهی از کشاورزان را دید که از کار ، دست کشیده اند. به آنان فرمود: «شما [ از] چه [ گروهی] هستید؟» . گفتند: «ما اهل توکّل هستیم». حضرت به آنان فرمود: «نه، بلکه شما سربار دیگران هستید». انس بن مالک می گوید : روزی کسی از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله پرسید: «شترم را ببندم و توکّل کنم ، یا رها کنم و توکّل کنم؟». حضرت فرمود: «ببند و توکّل کن». باید با توکّل ، زانوی شتر را بست. امام صادق علیه السلام نیز می فرماید: زانوی شترت را ببند و توکّل کن. 4بنابراین ، زندگی موفّق ، نه نصیب کسانی می شود که مایل اند یک شبه ، ره صد ساله را بپیمایند و نه نصیب کسانی می گردد که می خواهند با نشستنو توکّل کردن، روزگار را بگذرانند. در کنار توکّل و امید به خدا و باور به روزی رسان بودن خداوند، باید «تلاش» نیز نمود.
کار و تأمین نیازهاگذشته از حکمت الهی در تأمین مواد لازم برای نیازهای بشر ، نکته دیگر ، طبقه بندی نیازها از جهت ضرورت آن برای بقای حیات است . هر چه نیاز انسان به چیزی ، ضروری تر و حیاتی تر باشد ، خداوند ، دستیابی به آن را نیز آسان تر قرار داده است و هر چه از درجه ضرورت آن ، کاسته شود ، دستیابی به آن ، نیاز به کار و تلاش دارد . تا انسان به خاطر بی کاری و بطالت ، در مستی و فساد غوطه ور نشود . همان گونه که کودک بی کار ، به خود و خانواده اش آسیب می رساند ، انسان بی کار نیز بر اثر سرمستی و خوش حالی ، باعث زیان خود و نزدیکانش می گردد . این حقیقت را می توان در زندگی کسانی که در رفاه و خوشی و بی نیازی ، بزرگ شده اند، دید. امام صادق علیه السلام در این باره به مفضل بن عمر می فرماید : ای مفضل! از آفرینش و آماده سازی حکیمانه و مدبّرانه اشیا برای رفع نیاز انسان ، درس عبرت بگیر . برای او غلّات ، آفریده شده ، ولی او باید آنها را آرد کند و آرد را خمیر سازد و با آن ، نان بپزد . برای پوشاکش پشم آفریده شده ، ولی او باید آن را بزند و بریسد و ببافد . برای او درخت آفریده شده ، ولی باید آن را بکارد و آبیاری کند و مراقب آن باشد . داروها برای درمان بشر پدید آمده اند ، ولی او باید آنها را از زمین برگیرد و با مواد دیگر ، مخلوط کند و داروی شفابخش بسازد . دیگر اشیا را نیز همین گونه می یابی .
هنر رضایت از زندگی - عباس پسندیده