شريفترين انسان پس از پيامبر، در شريفترين محل دنيا، در شريفترين ماه، در شريفترين روز، از شريفترين نسل، از پدر و مادرى شريف، به اراده خداوند حكيم به دنيا آمد، و در شريفترين دامن يعنى دامن نبوت، و در كنار شريفترين كتاب يعنى قرآن، و كاملترين دين يعنى اسلام پرورش يافت، و در عمر شريف خود، شريفترين ايمان و عمل و اخلاق را، براى اينكه اسوه و سر مشق جهانيان تا روز قيامت باشد از خود بروز داد او در شريفترين و با بركت ترين و پر قيمت‏ترين ماه يعنى ماه مبارك رمضان، و در عظيم ترين شب هستى يعنى شب قدر ، و در برترين ساعت روزگار يعنى سحر، و در عاليترين مكان يعنى محراب، به زيباترين مرگ يعنى شهادت، به جانب معشوق پرواز كرد.
چون شب قدر از همه مستور شد/لا جرم از پاى تا سر نور شد(ترجمه‏ نهج..(سپهر) ج 3 صفحه‏ى 1432)

صفحات: 1· 2

إنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ (سوره قدر، آیه 1)

همانا ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم.

 توضیح و پیام ها 

خداوند، امور عالم را از طریق فرشتگان و با واسطه آنان به انجام می رساند.

بر اساس نظر مفسّران، قرآن دو بار نازل شده است. یکبار به صورت یکپارچه در شب قدر که این سوره به آن اشاره دارد و بار دیگر به صورت تدریجی در مدت بیست و سه سال دوره رسالت پیامبر.

از انضمام آیه «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ» با آیه «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ» معلوم می شود که شب قدر در ماه رمضان است، امّا اینکه کدام یک از شب های ماه رمضان

است، در قرآن چیزی بر آن دلالت ندارد و در روایات نیز به صورت مردّد میان یکی از سه شب آمده است. چنانکه از امام صادق علیه السلام در مورد شب قدر پرسیدند: آن حضرت

فرمود: در شب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم رمضان جستجویش کن. البته معروف میان اهل سنّت آن است که شب بیست و هفتم رمضان، شب قدر است.

شب قدر، شب شکرگزاری و تشکر از خداوند است. زیرا مهم ترین نعمت خداوند بر بشر، یعنی قرآن نازل شده است. «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ»

بهترین کتاب در بهترین شب بر بهترین انسان ها نازل می شود. «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ»

منابع: تفسیر نور، ج 10؛ ص543- ترجمه تفسير الميزان، ج‏20، ص، 560

- «الم ذلِکَ الْکِتابُ لارَیْبَ فِیْهِ هُدیً لِلْمُتَّقِیْنَ» (بقره/ 1 و 2).

- «افَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلأَسْلامِ فَهُوَ عَلی نُوْرٍ مِّنْ رَبِّهِ فَوَیْلٌ لِلْقاسِیَةِ قُلُوبُهُمْ مِنْ ذِکْرِ اللَّهِ أُولئِکَ فِی ضَلالٍ مُبِیْن» (زمر/ 22).

-«وَتَرَکْنا فِیْها آیَةً لِلَّدِیْنَ یَخافُوْنَ الْعَذابَ اْلأَلِیْمَ» (ذاریات/ 37).

همان‌گونه که بذرها در زمین‌های آماده می‌روید، و در شوره‌زار گلی نمی‌شکفد، هرچند بهترین بذرها در آن افشانده شود و آب باران حیات‌بخش پی در پی بر آن ببارد، همچنین بذر معرفت فقط در قلب‌های آماده نمو می‌کند، و گل‌های شناخت در ارواح پاک می‌روید.
به همین دلیل آگاهی بر صفات و روحیات و اعمالی که زمینه‌ساز معرفت است از مهمترین مباحث مربوط به «شناخت» محسوب می‌شود، و قرآن مجید در این زمینه تعبیرات بسیار پر معنا و اشارات بسیار لطیف و زیبایی دارد.
گرچه زمینه سازهای معرفت بسیار است اما اصول مهمی که در آیات مختلف قرآن مجید به آن اشاره شده عبارت از امور زیر است:
1- تقوی.
2- ایمان.
3- خشیّت و احساس مسؤولیت.
4- تزکیه نفس.
5- هوشیاری.
6- آگاهی.
پیام قرآن: روش تازه ای در تفسیر موضوعی قرآن - آیت الله ناصرمکارم شیرازی

ویژگی های شب قدر:

الف ـ تقدیر هر چه در سال خواهد شد ، در آن شب است.

ب ـ آغاز و پایان سال است.

ج ـ اختصاص آن به پیشوایان.

الف ـ تقدیر هر چه در سال خواهد شد ، در آن شب است

سنن الترمذی عن ابن مسعود :امام صادق علیه السلام:شب قدر ، قلب ماه رمضان است.

«در آن شب ، فرشتگان و روح به فرمان پروردگارشان در پیِ هر کاری فرود می آیند».« در آن شب ، هر کار حکمت آمیزی فیصله داده می شود»» .

رسول اللّه صلی الله علیه و آله :امام باقر علیه السلام ـ درباره آیه « در آن شب ، فرشتگان و روح ، فرود می آیند» ـ :در آن شب ، فرشتگان و

نگارندگان [ِ اعمال ] ، به آسمان دنیا فرود می آیند و کارهایی را که به بندگان در طول سال خواهد رسید ، می نویسند و کار ، بسته به فرمان خدا و

خواست اوست. آنچه را بخواهد ، جلو ، و آنچه را بخواهد ، عقب می اندازد ، و آنچه را بخواهد ، محو یا ثابت می کند؛ و اُمّ الکتاب (کتاب اصلی) پیش اوست.

مراقبات ماه رمضان - محمد محمدی ری شهری

الف ـ تقدیر هر چه در سال خواهد شد ، در آن شب است
سنن الترمذی عن ابن مسعود :امام صادق علیه السلام:شب قدر ، قلب ماه رمضان است.

ویژگی های شب قدرالف ـ تقدیر هر چه در سال خواهد شد ، در آن شب است«در آن شب ، فرشتگان و روح به فرمان پروردگارشان در پیِ هر کاری فرود می آیند».
« در آن شب ، هر کار حکمت آمیزی فیصله داده می شود»» .
رسول اللّه صلی الله علیه و آله :امام باقر علیه السلام ـ درباره آیه « در آن شب ، فرشتگان و روح ، فرود می آیند» ـ :در آن شب ، فرشتگان و نگارندگان [ِ اعمال ] ، به آسمان دنیا فرود می آیند و کارهایی را که به بندگان در طول سال خواهد رسید ، می نویسند و کار ، بسته به فرمان خدا و خواست اوست. آنچه را بخواهد ، جلو ، و آنچه را بخواهد ، عقب می اندازد ، و آنچه را بخواهد ، محو یا ثابت می کند؛ و اُمّ الکتاب (کتاب اصلی) پیش اوست.
.
مراقبات ماه رمضان - محمد محمدی ری شهری