- احترام به دیگران
حضرت علی علیه السلام فرمود :
رسول اکرم صلی الله علیه و آله هرگز با احدی دست نداد که دست خود را از دست او جدا کند ، تا اینکه طرف دست خود را جدا می ساخت و احدی کاری به او نمی سپرد که آن را رها کند ، تا زمانی که طرف از حاجت خود صرفنظر می کرد . و با احدی به گفتگو نپرداخت که سکوت کند ، تا وقتی که طرف ساکت می شد ، و بالاخره هرگز دیده نشد که آن حضرت پا مبارک را در برابر همنشینی دراز نماید .
یکصد و بیست درس زندگی از سیره حضرت محمد ( صلی الله علیه و آله ) - حمیدرضا کفاش

عبد الله بن سلام از یهودیان عصر پیامبر (ص) بود، عواملی ازجمله جاذبه‌های اخلاق پیامبر (ص) موجب شد که اسلام را پذیرفت ورسما درصف مسلمانان قرار گرفت، او دوستی از یهودیان به نام زید بن شعبه داشت، عبدالله پس از پذیرش اسلام همواره زیدرا به اسلام دعوت می‌کرد، و عظمت محتوای اسلام را برای او شرح‌می‌داد بلکه به اسلام گرویده شود، ولی زید هم چنان بر یهودی‌بودن خود پافشاری می‌کرد و مسلمان نمی‌شد.عبدالله می‌گوید: روزی‌به مسجدالنبی رفتم ناگاه دیدم، زید در صف نماز مسلمانان نشسته‌و مسلمان شده است، بسیار خرسند شدم، نزدش رفتم و پرسیدم «علت‌مسلمان شدنت چه بوده است؟» زید گفت: تنها در خانه‌ام نشسته‌بودم و کتاب آسمانی تورات را می‌خواندم، وقتی که به آیاتی که‌در مورد اوصاف محمد (ص) بود رسیدم، با ژرف‌اندیشی آن را خواندم‌و ویژگی های محمد (ص) را که در تورات آمده بود به خاطر سپردم،با خود گفتم بهتر آن است که نزد محمد (ص) روم و او رابیازمایم، و بنگرم که آیا او دارای آن ویژگی‌ها که یکی از آنها«حلم و خویشتن‌داری بود هست‌یا نه؟ چند روز به محضرش رفتم،و همه حرکات و رفتار و گفتارش را تحت نظارت دقیق خود قراردادم، همه آن ویژگی‌ها را در وجود او یافتم، با خود گفتم تنهایک ویژگی مانده است، باید در این مورد نیز به کند و کاو خودادامه دهم، آن ویژگی حلم و خویشتن‌داری او بود، چرا که درتورات خوانده بودم: «حلم محمد (ص) بر خشم او غالب است، جاهلان‌هرچه به او جفا کنند، از او جز حلم و خویشتن‌داری نبینند.»روزی برای یافتن این نشانه از وجود آن حضرت، روانه مسجد شدم،دیدم عرب بادیه‌نشینی سوار بر شتر به آنجا آمد، وقتی که‌محمد (ص) را دید، پیاده شد و گفت: «من ازمیان فلان قبیله به‌اینجا آمده‌ام، خشکسالی و قحطی باعث‌شده که همه گرفتار فقر وناداری شده‌ایم، مردم آن قبیله مسلمان هستند، و آهی در بساطندارند، وضع ناهنجار خود را به شما عرضه می‌کنند، و امید آن رادارند که به آنها احسان کنی.»محمد (ص) به حضرت علی (ع)فرمود:آیا از فلان وجوه چیزی نزد تومانده است؟ حضرت علی (ع) گفت: نه،پیامبر (ص) حیران و غمگین شد، همان دم من به محضرش رفتم عرض‌کردم ای رسول خدا! اگر بخواهی با تو خرید و فروش سلف کنم،اکنون فلان مبلغ به تو می‌دهم تا هنگام فصل محصول، فلان مقدارخرما به من بدهی، آن حضرت پیشنهاد مرا پذیرفت، و معامله راانجام داد، پول را از من گرفت و به آن عرب بادیه‌نشین داد.من‌هم چنان در انتظار بودم تا این که هفت روز به فصل چیدن خرمامانده بود، در این ایام روزی به صحرا رفتم، در آنجا محمد (ص)را دیدم که در مراسم تشییع جنازه شخصی حرکت می‌کرد، سپس درسایه درختی نشست و هر کدام از یارانش در گوشه‌ای نشستند، من‌گستاخانه نزد آن حضرت رفتم، و گریبانش را گرفتم و گفتم:«ای پسر ابو طالب! من شما را خوب می‌شناسم که مال مردم رامی‌گیرید و در بازگرداندن آن کوتاهی و سستی می‌کنید، آیا می‌دانی‌که چند روزی به آخر مدت مهلت بیشتر نمانده است؟»من با کمال‌بی‌پروایی این گونه جاهلانه با آن حضرت رفتار کردم (با این که‌چند روزی به آخر مدت مهلت‌باقیمانده بود) ناگاه از پشت‌سر آن‌حضرت، صدای خشنی شنیدم، عمر بن خطاب را دیدم که شمشیرش را ازنیام برکشیده، به من رو کرد و گفت: «ای سگ! دور باش.» عمرخواست باشمشیر به من حملهکند، محمد (ص) از او جلوگیری کرد وفرمود:«نیازی به این گونه پرخاش‌گری نیست، باید او (زید) را به حلم‌و حوصله سفارش کرد، آن گاه به عمر فرمود:«برو از فلان خرمافلان مقدار به زید بده.»عمر مرا همراه خود برد و حق مرا داد،به علاوه بیست پیمانه دیگر اضافه بر حقم به من خرما داد. گفتم: این زیادی چیست؟ گفت:چه کنم حلم محمد (ص) موجب آن شده است، چون تو از نهیب وفریاد خشن من آزرده شدی،محمد (ص) به من دستور داد این زیادی‌را به تو دهم، تا از تو دلجویی شود، و خوشنودی تو به دست آید.هنگامی که آن اخلاق نیک و حلم عظیم محمد (ص) را دیدم مجذوب اسلام‌و اخلاق زیبای محمد (ص) شدم، و گواهی به یکتایی خدا، و رسالت محمد (ص) دادم و در صف مسلمانان درآمدم
نقش اخلاق در سیره عملی پیامبر اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) - محمد محمدی اشتهاردی

 1. كفایت كردن خدا در زندگانی دنیا : «‌وَمَنْ یتَوَكَّلْ عَلَی اللهِ فَهُوَ حَسْبُهُ»؛ و هر كس بر خدا توكل نماید، خدا او را كافی است.» ‌

 2. روزی خوردن از مجرای غیر منتظره : رسول اکرم «ص» می فرماید: كسی كه با [بریدن امیدش از دیگران] به خدا دل ببندد، خدا كفایت امور زندگیش را می‌كند و از جایی كه به فكرش نمی‌رسد، روزیش را می‌رساند و آن كس كه به دنیا دل ببندد، خدا كارش را به دنیا وا می‌گذارد.

 منبع: (طلاق/3)

هر موجودی برای رشد خود نیاز به یک محیط آرام و مطلوب دارد.

این محیط برای گیاهان به یک صورت آماده می شود برای حیوانات به صورت دیگر،
اما برای انسان به صورت خیلی عمیق تر .
چون بنا هست که همه ی عالم در خدمت او باشد.

انسان چه زن و چه مرد برای یافتن مسیر اصلی خود در زندگی ابتدا باید آرام باشد تا بتواند راهش را پیدا کند.
پس هنگامی که زن و مرد در یک محیطی صمیمی در کنار یکدیگر قرار می گیرند هر چند هم عقاید گوناگونی داشته باشند

در مرحله ی اول باید فضای خانواده را برای یک دیگر آرام تر کنند تا نهال وجود هر کس به سمت مسیر شکوفایی خود برود.

 در خانواده فهمیده حتی اگر یک طرف از این دو طرف تصمیم به برپایی این مدل از زندگی می بودند باید ابتدا به دنبال شناخت وظیفه ی همسری خود و شناخت اخلاق و خصوصیات طرف مقابل باشد تا با عمل به هر دوی اینها محیط خانه را به محیطی پر از امنیت، رضایت، و آرامش تبدیل کنند و هنگامی که همه چیز سرجای خود قرار گرفت .

نشان دادن مسیر حقیقی زندگی مساوی می شود با پذیرفتن و پیمودن آن پس فراموش نکنیم که نقش ما به عنوان زن یا شوهر در ساختن خانواده ی باکمال شناختن تلاش و صبر است.

انصاف از مکارم اخلاقی و به تعبیر قرآنی و روائی از مصادیق برترین ها و بهترین های هر چیزی است٬رعایت انصاف بسترساز جامعه آرمانی اسلام است که به همه مسلمانان توصیه شده است.

مردی خدمت رسول خدا(ص) رسید و گفت: مرا از مکارم اخلاق آگاه کن. پیامبراکرم(ص) فرمود:

 «مکارم اخلاق عبارت است از:
1- عفو کردن کسی که به تو ستم کرده است؛
2- پیوند با کسی که از تو بریده است؛
3- بخشش به کسی که تو را محروم کرده است؛
4- حقگویی گرچه به ضرر خودت باشد.»

بحارالانوار، ج66، ص369