مؤمن با نشاط است
«مؤمن با نشاط است و خوشرو و نه چهره در هم و عيب جو، سخت است، و بسيار خشم فرو خور و بسيار خنده رو.»
اسلام هیچ گاه عبوس بودن را برای مسلمانان توصیه نمیکند بلکه دائما به دنبال آن است که روحیه نشاط و شادمانی در فضای جامعه پراکنده باشد. جامعه اسلامی باید تهی از هرگونه افسردگی، غم و اندوه باشد. اما وقتی مؤمن بسیار خندهرو توصیف میشود، این خنده چه خندهای است؟ ویژگیهای خنده پسندیده و مذموم از نظر امامان چیست؟
آواز خنده مؤمن بلند نمىشود
امیرمومنان در نهج البلاغه میفرمایند: «مؤمن اگر خاموش است سكوت او اندوهگينش نمىكند و اگر بخندد آواز خنده او بلند نمىشود و اگر به او ستمى روا دارند صبر مىكند تا خدا انتقام او را بگيرد.»
در واقع حضرت بلند خندیدن را از صفات فرد مؤمن به حساب نمی آورد؛ زیرا بلند خندیدن از وقار و متانت مؤمن به دور است و جایگاه او را در نظر دیگران خدشه دار میکند. در بسیاری موارد کسی که بلند می خندد به دنبال جلب نظر و توجه دیگران است که قطعا مؤمن هیچ گاه چنین نیست.
از سخنان بى ارزش و خنده آور بپرهيز
امام علی (علیه السلام) میفرمایند: «از سخنان بى ارزش و خنده آور بپرهيز، گرچه آن را از ديگرى نقل كرده باشى.» انسان نباید با بذلهگویی و بیان کردن لطیفههای مختلف در صدد خندان دیگران به هر قیمتی باشد. هرچند که خنداندن دیگران در اسلام به طور مطلق مذموم نیست، اما حضرت در این حدیث ما را به این موضوع متوجه میسازند که بیان سخنان بیارزش و خنده آور در شأن مؤمن نیست.
انسان نباید خنده دیگران را به هر قیمتی به دست بیاورد. هیچ گاه نباید با بیان مطالب سخیف و بی ارزش دیگران را خنداند. هرچند که خندان و فراهم کردن موجبات شادی مسلمانان از ثواب خاصی برخوردار است، اما نباید دستاویزی برای بیان مطالب فاقد محتوا و ارزش باشد.