قلب، گاهي داراي رقّت است و گاهي هم دچار ضعف مي شود. ممكن است كسي بگويد، من در تمام مدت عمر خود، حتي يك گوسفند را هم سر نبريده ام يا بريدن سر مرغي را نديده ام، اين رقّت قلب نيست، بلكه ضعف نفس است، زيرا همين شخص وقتي بوي كباب گوشت گوسفندي كه مي خورد، به مشام فقرا مي رسد، در خود هيچ احساسي ندارد.

 رقّت قلب و عاطفه از فضايل انساني است؛ در حالي كه ضعف نفس هيچ فضيلتي ندارد. رقّت قلب راهي است كه انسان با طي آن، بر اساس دستورات الهي، به خلق خدا خدمت مي كند.

 رقيق القلب كسي است كه از ديدن يك فقير واقعاً متأثر مي شود يا وقتي از قيامت و دوزخ سخن به ميان مي آيد، اشك در چشمانش حلقه مي زند. راه رقّت قلب نيز دوري از گناه است.

 امام امیرالمومنین علي عليه‌السلام مي فرمايد: «ما جفّتِ الدموع إلاّ لقسوةِ القلوب و ما قست القلوب إلاّ لكثرة الذنوب»؛ چشمها گرفتار خشكي نمي شود، مگر در اثر قساوت قلب، و قلب گرفتار قساوت نمي شود، مگر با زيادي گناه.

 نسيم انديشه دفتر اول، صفحه 130
آیت الله جوادی آملی