دعا از امتیازات شیعه
از ویژگی هایی که شیعه دارد و دیگران ندارند و به وسیله ی آن توانستاز سایرین امتیاز پیدا کند ، دعا و نیایش است .
دانشمندان تشیع پیرامون اهمیت و فضیلت ، آداب و شرایط دعا کتاب هایی را نگاشته اند و درباره دعاهایی که از اهل بیت (ع ) وارد شده ، بیش از ده ها کتاب بزرگ و کوچک تاءلیف کرده اند . در این کتاب ها توجه عمیق پیامبر (ص ) و دودمانش به دعا و نیایش و تاءکیدهای فراوانشان یادآوری شده است ، تا آنجا که از آنها نقل گردیده :
افضل العبادة الدعاء .
دعا بهترین عبادت هاست .
احب الاعمال الی الله عزوجل فی الاءرض الدعاء .
دعا و نیایش محبوب ترین اعمالیست که در روی زمین به سوی خدا عرضه می شود .
ان الدعاء شفاء من کل داء .
دعا درمان هر دردیست .
درباره ی امیر المؤ منین علی (ع ) نقل شده که آن بزرگوار دعاء بود یعنی بسیار دعا و نیایش می کرد .
عن الصادق (ع ) قال : کان امیر المؤ منین (ع ) رجلا دعاء .
دعاهای آن حضرت همانند خطبه هایش نشانه یی از نمونه های بلاغت عربیست ؛ مانند دعاهای مشهوری که به کمیل بن زیاد آموخت . این دعا محتوا معارف الهی و حقایق پر مغز دینیست که شایستگی آن را دارد تا برای هر فرد مسلمانی تابلو و برنامه عالی و صحیح دینی و تربیتی باشد .
درباره ی امام حسین (ع ) نقل شد که ، آن بزرگوار به هنگام حمله ی دشمن در عصر تاسوعا به قمر بنی هاشم فرمود : به سوی آنان برو ، و اگر توانستی، امشب را مهلت بگیر ، تا به نماز و استغفار و مناجات با پروردگارمان بپردازیم . خدا می داند که من به نماز و تلاوت قرآن و استغفار و مناجات با خدا علاقه ی شدید دارم . امام حسین (ع ) از لشکر عمر سعد مهلت گرفت ، اما نه به خاطر اینکه یک روز بیشتر زنده بماند و یا راه فرار یا چاره یی پیدا کند ، بلکه امام می خواست :
1 . یک شب از عمر باقی مانده اش را با معبود و معشوقش به راز و نیاز و مناجات بپردازد ، چنان که خودش این مطلب را بیان فرمود .
2 . به پیروانش بخصوص شیعیان بفهماند که در همه حال ، حتی در بحبوحه ی جنگ و سختی ها ، با قرآن همدم و ماءنوس باشند و از دعا و استغفار غفلت نورزند .
3 . صدای قرآن خواندن و استغفار و مناجاتش را به گوش لشکر دشمن برسانند که شاید دست از ضلالت و گمراهی بردارند . نقل می کنند که ، به واسطه ی این عمل امام ، در آن شب سی نفر از لشکر دشمن به سپاه امام پیوستند .
درباره ی امام سجاد (ع ) نقل شده که ، آن بزرگوار زین العابدین بود و این لقب را پیامبر اکرم (ص ) به او داده است .
امام سجاد (ع ) در دوران حکومت بنی امیه ، وقتی در بن بست واقع شد و نتوانست تبلیغ کند و حق را بگوید مبارزه ی خویش را در قالب :
1 . دعا و نیایش
2. گریه و شیون .
3 . برده داری و برده فروشی شروع می کند .
مجموع دعاهای امام سجاد (ع ) به نام صحیفه سجادیه معروف است که به آن :
1 . اخت القرآن .
2 . انجیل اهل البیت .
3 . زبور آل محمد .
لقب داده اند . در سال 1353 (ه ق ) مرجع فقید و مرحوم آیت الله العظمی مرعشی (ره ) نسخه یی از صحیفه ی سجادیه را برای علامه ی معاصر ، مؤ لف تفسیر طنطاوی (مفتی اسکندریه ) به قاهره فرستاد . وی پس از دریافت این هدیه ی گرانبها و ستایش فراوان از آن ، در پاسخ چنین نوشت :
این از بدبختی ماست که تاکنون بر اثر گرانبهای جاوید که از مواریث نبوت است ، دست نیافته بودیم ، من هر چه در آن می نگرم ، آن را از گفتار مخلوق برتر و از کلام خالق پایین تر می یابم .
حضرت امام خمینی (ره ) می فرماید :
شما اگر ادعیه ی امام سجاد و سایر ائمه را ملاحظه بفرمایید ، مشحون است از اینکه مردم را بسازند برای امری بالاتر از آنکه ، مردم عادی تصور می کنند (دعوت به توحید) (دعوت به اعراض از دنیا) . شیعه علاوه بر صحیفه ی سجادیه ، مصباح امتهجد شیخ طوسی و اقبال سید بن طاووس و مفاتیح محدث قمی و زادالمعاد علامه مجلسی دارد .
حضرت امام خمینی (ره ) در وصیتنامه ی سیاسی و الهی خویش می فرماید :
ما مفتخریم که ادعیه ی حیات بخش که او را قرآنصاعد می خوانند ، از ائمه ی معصومین ماست . ما به مناجات شعبانیه ی امامان و دعای عرفات حسین بن علی (علیهما السلام ) و صحیفه ی سجادیه ، این زبور آل محمد و صحیفه ی فاطمیه که کتاب الهام شده از جانب خداوند تعالی به زهرای مرضیه است ، از ما است .
پس مفاتیح از نظر امام ، کتاب اخلاق ، کارخانه ی انسان سازی و کلام صاعد است ، یعنی کلامی که از طرف بندگان به محضر مقدس خدا می رود؛ و قرآن کلام نازل است ، یعنی از طرف خدا بر بندگان نازل شده است ، از حجاب های نورانی و ظلمانی تنزل کرده است ، تا بالآخره قابل فهم شده و قابل دیدن و شنیدن شده است .
دعاهایی که از پیامبر (ص ) و اهل بیت آن حضرت (علیهم السلام ) وارد شده ، بهترین مکتب و مسلک تربیتی و سرمشق و الگو برای هر فرد مسلمان در زندگانی خواهد بود؛ مکتبی که نیروی ایمان و عقیده ی راسخ و روح سلحشوری و فداکاری و ایثار در راه حق و حقیقت را در انسان به وجود می آورد . رمز عبادت و پرستش حق را می شناساند و مزه ی مناجات و دلبستگی به خداوند را می چشاند و وظیفه شناسی و پیروی از دین و کسب عواملی که انسان را به خدا نزدیک می کند و رستگار و سعادتمند می سازد ، به بشر می آموزد و انسان را از تباهی ها و هواپرستی و بدعت های غلط دور می سازد .
کلید سعادت - رحمت الله عرب نوکندی