#حضرت_علامه_جوادی_آملی حفظه الله تعالی:

تسبیح_خشیت_و_خوف_جمادات :

بسياري از سنگها هستند كه خضوعي دارند، خشوعي دارند، چون سجده‌اي دارند تسبيحي دارند، چيزي نيست كه در عالم، #مسلمان نباشد، سراسر جهان #مسلم و #منقاد خداي سبحان‌اند كه ﴿وله أسلم من في السموات و الأرض﴾ ،

هم اهل #إسلامند، هم اهل #سجده‌اند، هم اهل #تسبيح‌اند، هم اهل #اطاعت كه ﴿فَقَالَ لَهَا وَلِلْأَرْضِ ائْتِيَا طَوْعاً أَوْ كَرْهاً قَالَتَا أَتَيْنَا طَائِعِينَ﴾

و اين چنين نيست كه سنگها چيز نفهمند. اگر #سنگ و #جماد در دنيا چيز نفهمد كه در #قيامت نميتواند #شهادت بدهد. اينكه #مسجد #شفاعت دارد يا #شكايت دارد، زميني كه حادثه در او اتفاق افتاد شهادت مي‌دهد، شكايت ميكند يا شفاعت دارد و مانند آن.

قيامت ظرف اداي شهادت است. اداي شهادت مسبوق به تحمل شهادت است، اگر امروز نفهمند كه شهادت اينها در قيامت مسموع نيست. اگر شاهدي در متن حادثه حضور نداشته باشد و جريان را نفهمد و در محكمه بيايد سخن بگويد كه اين شهادتِ مسموعه نيست.

و اگر اين #زمين در قيامت عالم بشود و خداي سبحان در قيامت زمين را آگاه كند به اينها اطلاع بدهد كه #احتجاج تمام نيست آنگاه انسان ميتواند بر خدا احتجاج كند بگويد: خدايا اين زميني كه الآن عليه من دارد شهادت ميدهد او كه نمي داند، تو يادش دادي، و اين شهادت مسموع نيست.

اصولاً يوم القيامة روز احتجاج است، هم احتجاج عبد بر مولي، هم احتجاج مولي بر عبد. در آنجا ممكن نيست كه يك حادثه اي اتفاق بيفتد كه انسان بتواند با آن حادثه احتجاج كند عليه خدا، خب اگر زمين در دنيا چيز نفهمد اين دست و پا در دنيا چيز نفهمد، اين مسجد در دنيا چيز نفهمد، او چگونه ميتواند در محكمهٴ عدل إله شهادت دهد، شكايت كند، يا شفاعت كند و مانند آن.

 برگرفته از #دروس_تفسیر_سوره_بقره