روز مبعث آغاز رسالت حضرت ختمي مرتبت صلي الله عليه و آله ، نشاطي روح افزا بر عالم هستي دميده شد. در آن روز با بعثت رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و آله زيباترين و كامل ترين نقش جهان بشريت به ظهور رسيد و بهترين فضيلتها و خصلتهاي پسنديده اخلاقي به آدميان غرق در جهالت و هواپرستي، عطا گرديد.

حضرت محمد صلي الله عليه و آله در تبيين اهميت اخلاق خوب فرمود: «بُعِثْتُ بِمَكارِمِ الاَْخْلاقِ وَمَحاسِنِها؛(1) به پرورش اخلاق كريمانه و نيكو مبعوث شده ام.»

بي ترديد، تمام صفات كمالي و فضائل اخلاقي در وجود مقدس آن حضرت بي كم و كاست جمع شده بود؛ چرا كه آن بزرگوار دست پرورده پروردگار(2) و گل سرسبد جهان هستي و كامل ترين انسان روي زمين است. شجاعت، عدالت، صداقت، امانت، عطوفت و مهر و محبت، حسن خلق و در يك كلام، تمام ويژگيهاي پسنديده انساني، به نحو احسن و اتمّ در شخصيت آن جناب نمايان بود.

امام صادق عليه السلام فرمود: «اِنَّ اللّه َ تَعالي خَصَّ رَسُولَهُ بِمَكارِمِ الاَْخْلاقِ فَامْتَحِنُوا اَنْفُسَكُمْ فَاِنْ كانَتْ فيكُمْ فَاحْمِدُوا اللّه َ عَزَّوَجَلَّ وَارْغَبُوا اِلَيْهِ في الزِّيادَةِ فيها؛(3)

خداوند متعال رسول خويش را به اخلاق نيكو مخصوص گردانيد. پس شما خود را امتحان كنيد، اگر اخلاق نيك آن حضرت را در خود يافتيد، حمد خداي عزيز و جليل را به جا آوريد و از خدا بخواهيد تا آن را در شما بيافزايد.» آن گاه امام صادق عليه السلام در ادامه، ده خصلت والا از ويژگيهاي اخلاقي پيامبر صلي الله عليه و آله را به اين ترتيب برشمرد: يقين، قناعت، بردباري، شكر، حلم، حسن خلق، سخاوت، غيرت، شجاعت و جوانمردي.(4)

تمام اين اوصاف زيبا برگرفته از آموزه هاي وحي بود كه پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله در رفتار و اخلاقش جلوه گر ساخته بود تا آنجا كه معروف شده: او قرآن مجسم است.

مهرورزي و حسن خلق آن چنان در وجود حضرتش مي درخشد كه دوست و دشمن را به تحيّر واداشته است؛ اما مهم ترين نكته آموختني از سيره نبيّ مكرّم اسلام صلي الله عليه و آله اين است كه آن وجود با عظمت با اين حال، همواره دعا مي كرد كه: «اَللّهُمَّ حَسِّنْ خُلْقي؛(5) خدايا! اخلاقم را زيبا گردان!»؛ «اللَّهُمَّ جَنِّبْني مُنْكَراتِ الاَْخْلاقِ؛(6) پروردگارا! مرا از اخلاق زشت دور بگردان!»

بنابراين، برماست كه با رويكردي دوباره به سيره و سنت پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله در سالم سازي جامعه و آرامش روحي مسلمانان تلاش كنيم و بكوشيم خلق و خوي نبوي صلي الله عليه و آله را در اجتماع مسلمانان گسترش دهيم و جسم و جانمان را با اخلاق زيباي آن حضرت جلا بخشيم.

1. سنن النبي، ص21.
2. نهج البلاغه، آخر خطبه قاصعه.
3. سنن النبي، ص21.
4. همان، ص22.
5. همان، ص59.
6. همان