سیستم دفاعی روانی بدن
?? از دیدگاه روان تحلیلی ، بدن ما به یک سیستم دفاعی روانی درست مشابه سیستم دفاعی جسمانی، مجهز است.
✍️ این سیستم شامل برخی مکانیسم های دفاعی روانی است که افراد به شکلی تقریبا ناخودآگاه در برابر رویدادهای اضطراب آور زندگی بکار می گیرند تا از خود در برابر آن محافظت کنند.
?برخی از این مکانیسم ها سازنده و انطباقی و برخی دیگر مخرب و غیرانطباقی می باشند. یک دسته از دفاع ها که در سلامت روان افراد نقش تعیین کننده دارند و از افراد سالم در موقعیت های بحرانی سر میزند، دفاع های پخته می باشند که در زیر به چند مورد آن اشاره می کنم.
1️⃣ نوع دوستی: اولین مکانیسم کاهش اضطراب به رفتار خدمت رساني و ياري رساندن به ديگران بطوری كه باعث حس خوب و رضايت در فرد می شود، تعریف شده است. پس تا می توانید در هر زمینه ای که استعداد و توانایی دارید به دیگران کمک کنید و در فعالیت های خیرخواهانه شرکت کنید.
2️⃣ پیش بینی: در دومین مکانیسم فرد با پیشبینی رویدادهای احتمالی آینده و در نظر گرفتن واکنشها و راه حلهای واقع گرایانه و جایگزین از اضطراب خود میکاهد. پس مهارت حل مساله به شیوه ی واقع گرایانه را در خود تقویت کنید.
3️⃣ والایش: در سومین مکانیسم فرد با فعالیت هایی که در اجتماع مورد قبول و پذیرش هستند به رفع خواسته های اضطراب زای خود می پردازد. فعالیت های هنری مثل نقاشی، موسیقی، شعر و … که از بهترین تعدیل کنندها هستند را انجام بدهید. .
4️⃣ سرکوبی: در این مکانیسم که فرایندی تقریبا خودآگاه و ارادی است در آن فرد خواستهها و امیال خود را مهار میکند، یا بهطور موقت خاطرات ناراحتکننده را کنار میگذارد و به آنها نمیاندیشد. در نتیجه مهارت کنترل و انعطاف پذیری شناختی خود را بهبود ببخشید و زیاد در معرض اخبار منفی قرار نگیرید و آن را به نزدیکان خود منتشر نکنید.
5️⃣ زهدورزی: دراین مکانیسم فرد با حذف تجارب لذت بخش با هدف رشد اخلاقی و معنوی از اضطراب خود می کاهد. برروی تمرینات مراقبه و ذهن آگاهی تمرکز کنید و از تنهایی و خلوت گزینی نهایت استفاده را ببرید.
6️⃣ شوخی: در این مکانیسم فرد با تاکید بر جنبه های جالب و طنزگونه بدون ایجاد ناراحتی برای خود و دیگران با عامل اضطراب آمیز کنار می آید. گاهی وقت ها از شوخ طبعی خود برای کاهش اضطراب استفاده کنید.
?در بالا ۶ تا از مکانیسم های دفاعی پخته که اکثر روان تحلیل گران بر سر آن توافق دارند را معرفی کردم. امیدوارم در کاهش اضطراب کرونا و سازگاری و مدیریت آن موثر واقع بشود.
? نویسنده: حسین فرخی دانشجوی دکترای روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
حافظه ما ۱۰ برابر حد تصور ظرفیت دارد
? قسمت دوم
? محققان دانشگاه تگزاس اولین بار که هر کدام از بخش های رشتههای عصبی را بازسازی کردند، از شدت پیچیدگی و تنوع میان سیناپسها شگفتزده شدند. آنها با این کار مشاهده کردند که یک آکسون به دو سیناپس منتهی به یک دندریت وصل شده بود. این نشان دهنده آن است که نورون پیامهای تکثیر شده را ارسال میکند . پژوهشگران با الگوریتم های تازه ایجاد شده و فناوری های میکروسکوپی ، این سیناپسها را در سطح نانومولکولی بازسازی کردند و توانستند آنها را با جزئیات بیشتر بررسی کنند.
?آنها از تفاوتهای بسیار اندک موجود در اندازه جفتهای سیناپسی شگفتزده شدند به طوری که تنها حدود هشت درصد تفاوت در اندازه آنها وجود دارد. این هشت درصد تفاوت اهمیت زیادی دارد. این اندازهها در قالب کوچک، متوسط و بزرگ بودند. محققان دریافتند که اگر این سه اندازه بیشتر از این شوند، کمتر از هشت درصد از یکدیگر متمایز میشوند و مغز میتواند با استفاده از اندازهگیریهای کمتر پیشرفته، بیشتر از آنچه تصور میشود اطلاعات در خود ذخیره کند. در واقع، اندازه سیناپسها تغییر میکند تا سیگنالی را که ارسال میکنند، اندازه کرده و تطبیق آنها را با یکدیگر بیشتر کند . این بدان معناست که اندازه سیناپسها هر دو یا ۲۰ دقیقه تغییر میکند و از این طریق، خود را با سیگنالهای دریافتی هماهنگ میکنند
حافظه ما ۱۰ برابر حد تصور ظرفیت دارد
? قسمت اول
? دانشمندان علوم اعصاب از بررسیهای متعدد به این نتیجه رسیدند که ظرفیت مغز انسان به طور تقریبی ۱۰ برابر چیزی است که پیش از این تصور میشد و طبق محاسبات کامپیوتری، این میزان ظرفیت معادل یک میلیون گیگابایت فضای ذخیره اطلاعات با شامل میشود.
?مغز ما بسیار پیچیدهتر و منعطفتر از هارد درایو است و عملکرد بسیار متفاوتی نسبت به آن دارد .
?به عبارتی، این مقدار حافظه معادل ظرفیت ۳۱ هزار و ۲۵۰ گوشی آیفون ۷ است که هر کدام ۳۲ گیگابایت گنجایش دارد. تمام این مقدار حافظه در مغز انسان جای گرفته است. به رغم اینکه دانشمندان اغلب ظرفیت مغز انسان را بر حسب الگوهای کامپیوتری اندازهگیری میکنند، مغز ما بسیار پیچیدهتر و منعطفتر از هارد درایو است و عملکرد بسیار متفاوتی نسبت به آن دارد.
?مغز ما با رمزگذاری حافظه در تکانههای الکتریکی از طریق پرتاب نورونهای عصبی در نقاط مختلف مغز و ایجاد شبکه پیچیدهای از تکانهها که تفکرات و تجربیات ما را کدگذاری میکنند، کار میکند. این بدان معناست که برخلاف کامپیوتر که مکان مشخصی برای هر فایل در نظر میگیرد، حافظه در تمام مغز منتشر میشود. مغز انسان واژهها یا قوانینی را که چگونگی ویرایش آنها را نشان میدهند، ذخیره نمیکند و نیز نمادهای محرکهای بصری را خلق نمیکنند بلکه آنها را در حافظه موقت و کوتاه مدت ذخیره کرده و سپس آن را به حافظه بلند مدت انتقال میدهد.
?کامپیوترها تمام این موارد را انجام میدهند اما موجودات زنده این کار را انجام نمیدهند. اما استعاره از ذخیره کامپیوتری، روش مؤثری برای اختصاص بخشی از ظرفیت مغز به جنبه فکری است و این بدان معناست که این ظرفیت بزرگتر از آن چیزی است که پیشتر تصور میشد زیرا تنوع گوناگونی در سیناپسها بیشتر از چیزی است که تصور میشد.
? محققان بخشی از مغز را که مسئول حافظه بلندمدت است، بازسازی کردند. آنها موشی را با کمک مدلسازی سهبعدی کامپیوتری مورد آزمایش قرار دادند تا بتوانند عملکرد حافظه را مورد بررسی قرار دهند.
?مغز ما برخلاف کامپیوتر که مکان مشخصی برای هر فایل دارد، حافظه در تمام مغز منتشر میشود .
آیا میتوان نخوابیدن را جبران کرد؟
? قسمت دوم
?وقتی خستهاید به رختخواب بروید و اجازه دهید صبح با سیستم عصبی و جسمانی خود از خواب برخیزید نه با صدای زنگ ساعت و یا هر صدای غیرمترقبه دیگری.
?در ابتدا ممکن است این «چرخه ریکاوری زمان خواب» کمی جنونآمیز باشد و 10 ساعت در شبانهروز بخوابید، اما به مرور این زمان کاهش پیدا میکند. توجه داشته باشید برای جبران کمبود خواب هم زمان و هم شدت و کیفیت خواب مهم است. باید در نظر داشت که برای جبران بخشی از کسری خواب، خواب عمیق لازم است. به نظر میرسد در زمان خواب عمیق، مغز به بازسازی و ریکاوری خود میپردازد. وقتی فرد زمان بیشتری میخوابد، به همان میزان زمان بیشتری به مغز میدهد تا خود را ریکاوری و جوانسازی کند.وقتی فرد بدهی خواب خود را با مغز صاف کند و آن را با خواب اضافه جبران کند، بهتدریج به الگوی مناسب و زمان ایدهال خواب خود دست خواهد یافت.
? محققان معتقدند ژنها در تعیین الگوی خواب افراد موثرند و تفاوتهای فردیِ میزان خواب در اشخاص مختلف را به اطلاعات روی ژنهای افراد مربوط میدانند.
?نکته قابل توجه اینجاست که با توجه به این فرضیه شما نمیتوانید خود را آموزش دهید تا زمان کمتری بخوابید چرا که میزان خواب مورد نیاز بدن شما با توجه به اطلاعات وراثتی ژنهای بدنتان تعیین شده است، بنابراین با کم خوابیدن فقط خودتان را گول خواهید زد.
✍️ طبق یک تحقیق علمی هر چه بیشتر خسته باشید کمتر احساس خستگی میکنید. یادتان باشد خواب کافی و مناسب باعث میشود شما احساس بهتری نسبت به خودتان و زندگی داشته باشید. در ضمن به خاطر داشته باشید که شاید با مصرف برخی مواد مانند مواد کافئیندار بتوانید خود را بیدار نگه دارید، اما مطمئن باشید از کارایی و عملکرد جسمی و ذهنی شما کاسته خواهد شد.
?بدهی خواب خود را پرداخت کنید تا به یک اَبَرانسان بدل شوید. خواب کافی ظرفیتهای جسمانی و ذهنی شما را ارتقا میدهد. اختلالات خواب اثر مستقیمی بر طول عمر افراد دارند، پس آنها را جدی بگیرید و در صورت بروز مشکل با پزشک متخصص مشورت کنید.
? مركز مشاوره دانشگاه تهران
آیا میتوان نخوابیدن را جبران کرد؟
? قسمت اول
✍️ بسیاری از ما چرخه خواب نامنظمی داریم و در طول هفته به خیال اینکه کمبودهای خواب خود را در تعطیلات آخر هفته جبران میکنیم، اهمیت چندانی به خواب خود نمیدهیم. اما آیا میتوان نخوابیدن را جبران کرد؟
?قبل از هر چیز بیایید با هم یک محاسبه سرانگشتی از میزان خواب کافی انجام دهیم. فرض کنیم شما یک پروژه مهم یا امتحان سخت در روز چهارشنبه دارید بنابراین هر روز 2 ساعت از خواب خود کم میکنید تا بتوانید زمان بیشتری را برای فعالیت مورد نظر صرف کنید. بعد از گذران این چالش بزرگ حالا شما در روزهای پنجشنبه و جمعه 4 ساعت اضافهتر میخوابید و در صبح شنبه احساس شادابی میکنید و چشمانتان برق میزند، به جای 2 فنجان قهوه با یک فنجان قهوه سرحال میآیید و به نظر میرسد همه چیز خوب و عالی است.
?اما این فقط ظاهر قضیه است و شما در ظاهر احساس قدرت و انرژی بیشتری دارید اما در واقع با توجه به محاسبات دقیق مغزی، هنوز کسری خوابتان را به طور کامل جبران نکردهاید. این کسری و کمبود خواب را «بدهی خواب» مینامند.
?بدهی خواب تفاوت بین میزان خوابی که بدن شما نیاز دارد و میزان زمانی است که شما در واقع برای خوابتان صرف میکنید. این کسری خواب هر زمان که فرد به ساعات خواب شبانهاش بیتفاوت و بیتوجه شود افزایش مییابد.
?کمبود خواب در کوتاهمدت منجر به عدم تمرکز حواس، اختلال در بینایی، اختلال در رانندگی و مشکل در به خاطرسپاری و یادآوری خواهد شد. اثرات درازمدت کمبود خواب نیز چاقی، مقاومت به انسولین و بیماریهای قلبی است.
?خبر خوب اینجاست که تا حدودی میتوان بدهی خواب را پرداخت کرد اما این بدان معنا نیست که شخص برای مدت بسیار طولانی یک خواب ماراتنگونه را تجربه کند بلکه با افزودن یک یا 2 ساعت خواب شبانه میتوان بهتدریج این کسری خواب را جبران کرد و به مرور به شرایط مناسب و زمان ایدهال خواب دست یافت. این کار ممکن است چندین هفته به طول بیانجامد اما بهترین شیوه برای جبران کمبود خواب چیست؟
? مركز مشاوره دانشگاه تهران