مفهوم و ضرورت انتخاب اصلح

رسول خدا(صلّی الله علیه و آله )فرمود:
«مَن اِستعملَ عاملا مِن المسلمین و هوَ یعلم اَنّ فیهم اَولی بِذلک منه و اَعلم بِکتاب اللَّه و سنة نبیه فقد خان اللَّه و رسوله و جمیع المسلمین»؛ هرکس از مسلمانان عاملی (کارگزاری) را بر سر کار بیاورد (و به او مسئولیت بدهد) در حالی که می‌داند در بین مسلمانان فردی وجود دارد که او برای این کار سزاوارتر است و به کتاب و سنت پیامبر(صلّی الله علیه و آله ) آشناتر است، آن‌کس به خدا و رسول‌خدا(صلّی الله علیه و آله ) و جمیع مسلمانان خیانت کرده است.
انسان مکلف علاوه بر حضور در صحنه انتخابات می‌بایست رأی هدفمدانه به صندوق بیاندازد. صرف مشارکت، ادای تکلیف نیست، بلکه رأی او باید هدفمند باشد یعنی هرگاه تکلیف شرعی بر عهده شخصی واقع شد در صورتی از انسان ساقط می‌شود که آن‌چه لازم بوده به‌نحو احسن هدف گیری نموده و انجام دهد. یعنی محاسبه کند که رأی او در جهت تقویت حکومت دینی، اعتلا و عزت اسلام و استحکام جایگاه ولایت خواهد بود یا نه. اگر رأی او تقویت‌کننده حاکمیت اسلام و نظام جمهوری اسلامی بود این رأی هدفمند است والا به تکلیف خود عمل نکرده است. براساس حدیث فوق، چنانچه رأی‌دهنده عمداً و یا بر مبنای برخی گرایش‌های نفسانی و جناحی، فرد اصلح را کنار نهاده و شخص دیگری را انتخاب و به‌کارگمارد، به یقین خائن به خدا و رسولش و مسملین خواهد بود.
تأیید تمامی داوطلبان نمایندگی ازسوی مراجع قانونی به‌معنای برخورداری آنها از شرایط نسبی و برخورداربودن از حداقل‌های نمایندگی و جواز ورود در صحنه انتخابات بوده و صلاحیت داشتن آن مقام است. در این هنگام وظیفه رأی‌دهنده فراتر از این است: یعنی پس از تأیید صلاحیت نامزدها صاحب رأی باید با تفکر و تحقیق از میان آنها گزینه اصلح را انتخاب کند تا به تکلیفش عمل کرده باشد.
ازاین‌رو امام خمینی(قدسّ سرّه) فرمودند:
اگر اصلح را انتخاب کردید، کاری اسلامی می‌کنید و این یک محکی برای خودتان است که تشخیص بدهید انتخاب برای اسلام است یا برای صلاح خودتان.
مقام معظم رهبری در این رابطه می‌فرماید:
هم‌چنان که اصل انتخابات یک تکلیف الهی است انتخابات اصلح هم یک تکلیف الهی است.

امام خمینی (ره): نگذارید انقلاب به دست نااهلان بیفتد.

با توجه به اینکه هر نوع انتخاب ناصحیح، سرنوشت یک جامعه و کشور را حداقل به مدت چهارسال دستخوش بحران یا شکست و ناکامی‌های جبران‌ناپذیر فرهنگی، سیاسی و اقتصادی می‌کند و حقوق آن ملت را ضایع کرده و ضررهای بیشماری را متوجه آنان می‌کند، بر همگان لازم است تا با درایت و هوشیاری کامل این قدرت عظیم را به کاندیدای اصلح واگذار نمایند. بنیانگذار جمهوری اسلامی امام خمینی(قدسّ سرّه) در این‌باره می‌فرماید:
سرنوشت اسلام و مسلمین را به‌دست کسی که لایق برای این مقام نباشد ندهید. انتخاب رئیس‌جمهور، خواندن نماز و گرفتن روزه نیست که اگر همراه با شرایط نبود تنها باطل باشد و به‌صورت صحیح اعاده گردد. بلکه بی‌توجهی در انتخاب، سرنوشت سوئی را برای دنیا و آخرت رای‌دهندگان و شخص رئیس‌جمهور رقم خواهد زد، ازاین‌رو باید مواظب باشیم انتخاب رئیس‌جمهور سیلی به اسلام نباشد، بلکه با انتخاب خود سربازی فداکار را در صحنه دفاع از اسلام و منافع مسلمین وارد کنیم.
ایشان عاقبت چنین فرد منتخبی را گوشزد کرده، می‌فرماید: اگر ریاست‌جمهور خوب باشد آن است که خدمت به ملت می‌کند و اگر بد باشد آن است که راه جهنم را باید بپیماید.
بنابراین، سپردن زمام امور یک کشور به‌دست دیگران به‌طور کورکورانه و بدون‌تحقیق و بررسی همه‌جانبه، کاری غیرعاقلانه و معارض با توصیه‌های دینی و فتاوای فقیهان خواهد بود و همچنین نیز از مصادیق کمک به متجاوز و غاصب خواهد بود و رأی‌دهنده مسئول عواقب انتخاب خود خواهد بود.

فقه و زندگي 16: احكام انتخابات - سیدسیف الله نحوی صص30-31

آفات عدم‌حضور و انتخاب نادرست

انجام‌ندادن هر تکلیف شرعی برای مسلمین، علاوه بر آنکه عذاب الهی را درپی‌دارد، آثار وضعی آن در این دنیا گریبان گیر آنها شده و آفاتی را برای زندگی دنیایی ایجاد خواهد کرد. بدیهی است، چنانچه آن تکلیف شرعیِ تعطیل شده ازسوی مردم، مربوط به سرنوشت عمومی و ارکان اساسی جوامع بشری باشد، دامنه آسیب‌های مزبور عمومیت بیشتری پیدا کرده و دود آن به چشم همگان خواهد رفت.
نهج‌البلاغه امیر المومنین امام علی(علیه السّلام) مهمترین سند دینی است که بسیاری از اصول و ضوابط و نیز آسیب‌های اجتماعی و سیاسی جوامع انسانی را گوشزد نموده و رهنمودهای فراوانی در این باب برای جهانیان به‌ویژه مسلمانان به‌ارمغان نهاده است.
در دورانی که زمام امور در بخش‌هایی از سرزمین‌های اسلامی به دست فرمانروایانی نالایق و دنیاطلب همانند معاویه و… افتاده بود، امام علی(علیه السّلام) بهترین کارگزار سیاسی خویش (مالک اشتر) را به‌همراه دستورالعملی ارزشمند و جامع به‌سوی مصر فرستاد و در بخشی از آن منشور حکومتی و سیاسی، به‌خوبی دغدغه خود را از مفاسد حاکمیت غیرصالحان (معاویه و…) اینگونه ابراز داشته است:
…از آن تأسف می‌خورم که امور مردم به‌دست نادانان و گناه‌کاران بیفتد. (در این‌صورت) آنان مال خدا را دست‌به‌دست بین خود می‌گردانند، بندگان خدا را برده خویش می‌سازند، با نیکان می‌جنگند و بدکاران را یاور خویش قرار می‌دهند.
آری، امیر المومنین (علیه السّلام) حاکمیت سیاسی را حقی ازسوی خداوند و متعلق به او دانسته است و همواره از سلطه انسان‌های فاسق و بی‌دین بر این حق الهی و جامعه اسلامی نگران و اندوهگین بود. تأسف امام علی(علیه السّلام) بر این بود که چگونه نااهلان به‌جای شایستگان نشستند و انقلاب اسلامی پیامبر(صلّی الله علیه و آله ) را به انحراف کشانده و آرمان‌های مقدس آن فرستاده الهی را نقش‌برآب کردند.
ازاین‌رو چنانچه مردم، فاسدان را برگزینند، جامعه اسلامی نیز به‌سمت حکومت فاسدان حرکت می‌کند و در نتیجه، خداوند ستمگران را بر مردم آن دیار چیره خواهد کرد. امام جواد(علیه السّلام) می‌فرماید:
هر امتی که به کتاب آسمانی بی‌اعتنایی کردند، خداوند دانش کتاب را از آنها بازگرفت و آن‌گاه که سلطه و ریاست دشمنان را پذیرفتند، خداوند دشمن را بر آنان چیره ساخت.

فقه و زندگي 16: احكام انتخابات - سیدسیف الله نحوی

وجوب حضور در صحنه
فقیه و اسلام‌شناس بزرگ جهان تشیع و بنیانگذار جمهوری اسلامی در بیان حکم شرعی این موضوع فرموده است:

ما مکلفیم در امور سیاسی دخالت کنیم، مکلفیم شرعا، همان‌طور که پیغمبر(صلّی الله علیه و آله ) دخالت می‌کرد، همان‌طور که حضرت امیر(علیه السّلام) دخالت می‌کرد.
مسئولیت این امر خطیر از دیدگاه آن فقیه سیاستمدار، به حدی است که آن را در کنار نماز قرار داده و می‌فرماید:
باید همه شما، همه ما زن و مرد، هر مکلّف، همان‌طور که باید نماز بخواند، همان‌طور باید سرنوشت خودش را تعیین کند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی -حضرت آیت‌اللَّه خامنه‌ای- مفهوم مشارکت سیاسی و حضور در صحنه را چنین تبیین کرده‌اند: حضور مردم در صحنه، معنایش این است که آحاد مردم؛ پیر و جوان، قشرهای مختلف، مرد و زن در هر نقطه‌ای از کشور، مسائل اساسی کشور را مسائل خودشان بدانند؛ مسائل علمی و پیشرفت علمی و فنی را مسئله اساسی خودشان به‌حساب آورند؛ پایبندی کشور و نظام و مسئولان به ارزش‌های اساسی انقلاب را به‌عنوان یک خواست حقیقی خودشان همه‌جا مطرح و مطالبه کنند. حضور مردم در صحنه، یعنی بی‌تفاوت نبودن؛ سرنوشت کشور را رها نکردن؛ بی‌رغبت نبودن نسبت به حوادثی که در کشور می‌گذرد؛ این معنای حضور در صحنه است.
ایشان سپس با توجه به حیات سیاسی-اجتماعی یک ملت می‌فرمایند:
وقتی یک ملت -پیر و جوانش، بزرگ و کوچکش، قشرهای مختلفش- نسبت به مسائل گوناگون کشور خود دارای انگیزه و فکر است، آن فکر را بر زبان می‌آورد، بر آن پای‌می‌فشرد و از آن دفاع می‌کند، این ملت، ملت زنده‌ای است و آینده آن تضمین شده است.
این امر به‌عنوان یک حکم و وظیفه شرعی در رساله توضیح‌المسائل آیت‌اللَّه مکارم شیرازی چنین آمده است:
هرگاه مسلمانان از این بیم داشته باشند که اجانب نقشه استبلاء بر مملکت اسلامی را کشیده و بدون واسطه یا باواسطه عمّال خود از داخل یا خارج آن را عمل کنند. بر همه مکلفین واجب است که به هر وسیله‌ای که امکان دارد در برابر آن بایستند و از ممالک اسلامی دفاع کنند.
با توجه به این‌که استعمارگران و برخی از دشمنان اسلام می‌کوشند با شیوه‌های عوام‌فریبی و معرفی افراد به ظاهر متدین و با رخنه در سیستم‌های مختلف یک نظام سیاسی، به‌صورت نامحسوس به اهداف پلید خویش دست‌یابند، هوشیاری مسلمین در مقابل دشمنان اسلام، دفاع از کیان اسلام خواهد بود.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در این‌باره گفته‌اند:
یکی از علل اصلی دشمنی دشمنان، برچیده‌شدن بساط غارت و چپاول قدرت‌های سلطه‌طلب در ایران است. مراکز قدرت جهانی به این چشم دوخته‌اند تا اگر مردم در انتخابات حضور گسترده‌ای نیافتند با تبلیغ و القای جدایی مردم از نظام، راه را برای دخالت‌ها و سلطه‌طلبی‌های خود در ایران هموار کنند.

فقه و زندگي 16: احكام انتخابات - سیدسیف الله نحوی صص20 -21