دعا به عنوان سلاح
یکی دیگر از مظاهر زندگی روحانی امام رضا علیه السّلام این است که وی در مناجات با خدا از دعا به مثابه یک حربه استفاده مینمود و در تمام امورش به آن اشاره میکرد، چرا که در دعا و تضرّع سودی معنوی یافته بود که هیچ سودی در زندگی با آن برابری نمیکرد. جملاتی از دعاهای او را در رابطه با درخواست مهم ذکر خواهیم کرد.
امام رضا علیه السّلام به اصحابش مکرر توصیه میکرد از خدا درخواست کنند و به آنها میفرمود: به سلاح پیامبران متصل و متوسل شوید. از اوپرسیدند: سلاح پیامبران چیست؟ امام در پاسخ فرمود: دعا.
دعای مخفی
امام رضا علیه السّلام به اصحابش توصیه میکرد که دعاهای خود را مخفی کنند و میفرمود: مرد باید درخواست خود را به مولایش محرمانه بگوید تا کسی از آن باخبر نگردد.
و در جایی دیگر فرموده است: دعای مخفی یک بنده برابر با 70 دعای آشکار است.
پژوهشی دقیق در زندگانی امام رضا علیه السلام - باقر شریف قرشی
مناجات سیاسی امام رضا
امام رضا علیه السّلام در طول قنوت خویش با این لابه از خدای خود تمنّای حاجت میکرد:
پرواز به سوی توست، تو مالک وجود و آرزو هستی، آرزو برای توست. او به چه چیز مغرور است؟ خدایا تو نجوای جانان را میشنوی، تپش قلبها را مشاهده میکنی، و اسرار پنهان را میدانی بدون تظاهر و ستم. و تو ای خداوند کریم، همه چیز را میتوانی ببینی، ولی به خاطر ملایمت تو، آنها از خود جسارت نشان دادند و نافرمانی کردند و تکبّر و سرسختی نمودند (و تو توانا و بینایی)، و دوستان شما چه رنجی متحمل شدهاند گذشته از محو آثار راستی، محو نشانههای آن، افزایش و ادامه کردار بد مردمانشان نسبت به آنها، نمایان شدن دروغ عمومی، بیعدالتی و موافقت متقابل با آن با توجه به رفتارها و تخلفات. این بیعدالتیها رسمی شد و به مانند دیگر اجبارها، اجباری و قانونی شد. خداوندا، بشتاب به سوی او. آن را که تو کمک کنی، موفق است و آن را که تو حمایت کنی، از سرزنش هیچ کس نمیترسد، و ظالم را سخت تنبیه کن و به او رحم و محبتمکن. بار خدایا، به آنان حمله کن و نسبت به آنها سریع باش و به آنان مهلت مده. خداوندا، اول صبح، وسط روز و هر صبح و شام، وقت خواب، قبل و بعد از ظهر، هنگام تفریح، آنان را عذاب کن،علیه آنان توطئه کن، هنگامی که آنان توطئه میکنند و هنگامی که سالم هستند، آنها را غافلگیر کن. خداوندا، آنها را متفرق گردان و یاری کنندگان آنان را نیز پراکنده کن؛ کمک کنندگان آنها را کاهش بده و سربازان آنان را با شکست روبهرو فرما؛ وسعتشان را محدود کن؛ عزتشان را ریشه کن فرما، تصمیمشان را تضعیف کن. خدایا، طرفداران آنها را به ما عطا کن، ما را مالک سرزمین آنان ساز و نعمتشان را تغییر ده، توجه ما به آنان و تجاوز آنها را علیه ما به صلح جایگزین کن و همیشه بر آنها نظارت فرما.
ای خداوند من، پس عذاب خود را بر آنان مضایقه مکن و دریغ مدار که اگر در میان مردم اتفاق افتد، صبح مصیبت هشدار آن خواهد بود.
این تضرّع و خضوع و خشوع، حاکی از عتاب امام رضا علیه السّلام نسبت به ظلم و ستم حکّام ستمگر زمانش میباشد که در جهان اسلام در سختی و مصائب، مسلمانان را مجبور به انجام کارهایی میکردند که مورد تنفر آنها بود، و این یکی از مناجاتها و تضرّعات سیاسی است که شرایط آن زمان را بیان میکند.
پژوهشی دقیق در زندگانی امام رضا علیه السلام - باقر شریف قرشی
احياي امر اهل بيت
الامامُ الرِّضا عليه السلام : «رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْيا أمْرَنا،»[قال الرّاوي فقُلْتُ لَهُ: «فَكَيْفَ يُحْيِي أمْرَكُمْ؟» قالَ: «يَتَعَلَّمُ عُلُومَنا و يُعَلِّمُها النّاسَ، فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ كَلامِنا لاَتَّبَعُونا.»(1)
امام رضا عليه السلام فرمودند: «رحمت خدا بر آن بنده اي كه امر ما را زنده كند» [راوي مي گويدعرض كردم: «چگونه امر شما را زنده كند؟» فرمود: «علوم ما را فرا گيرد و آن ها را به مردم تعليم دهد؛ زيرا اگر مردم محاسن سخنان ما را بدانند بي گمان از ما پيروي مي كنند.»
نكته ها و پيام هاي حديث:
1 ـ امام عليه السلام براي كساني كه احياي امر اهل بيت كنند دعا فرموده است.
2 - رحمت خداوند شامل شخصي مي شود كه امر معصومين عليهم السلام را تبليغ و زنده كند؛ (رحم الله عبدا احيا امرنا.)
3 ـ فراگيري معارف اهل بيت و تبليغ آن احياي امر ائمه معصومين عليهم السلام است؛ (يتعَلّم عُلومَنا و يعلمَها… .)
4 ـ بهترين راه تسخير قلوب مردم و كشاندن آن هابه سوي اهل بيت عليهم السلام ـ اعم از مسلمان و غيرمسلمان ـ تبليغ و گسترش سخنان گهربار معصومين عليهم السلام است؛ (لو عَلِمُوا مَحاسِنَ كَلامِنا لاَتَّبَعُونا.)
5 ـ علوم اهل بيت عليهم السلام چون به مبدأ وحي مرتبط است، زمينه ي پذيرش آن در هر انساني كه از فطرت الهي منحرف نشده باشد، وجود دارد؛ لاَتَّبَعُونا.
6 ـ واقعيت موجود؛ يعني، عدم پذيرش اسلام و مرام و مسلك اهل بيت عليهم السلام از سوي اكثر مردم دنيا، نشانگر نقص در تبليغ آئين اسلام و مكتب اهل بيت عليهم السلام از سوي مبلّغان اسلامي است ـ البته ناگفته نماند كه بخش بزرگي از اين نقيصه، ناشي از موانع متعددي است كه دشمنان بر سر راه تبليغ و گسترش دين مبين اسلام و مكتب اهل بيت عليهم السلام ايجاد كرده اند.
پي نوشت ها:
1 ـ ميزان الحكمة، ج 8، ح 13797.
شرح حکمت 16
حکمت16
و درود خدا بر او ، فرمود : كارها چنان در سيطره تقدير است كه چاره انديشى به مرگ مى انجامد.
سوره فجر/27/28
اى نفس مطمئنه ﴿27﴾ خشنود و خداپسند به سوى پروردگارت بازگرد ﴿28﴾
توضیج :
هرگز مفهوم این سخن آن نیست که انسان دست از تدبیر و دقت و برسی لازم درکارها بردارد و همه چیز را به گمان خودبه دست تقدیربسپارد بلکه شعار « و اینکه برای انسان جز آنچه تلاش کرده چیزی نیست.سوره نجم/39» رانباید هرگز فراموش کند و به تعبیر دیگرانسان نباید از اراده وتقدیرات الهی و این که همه چیز به دست اوست غافل شود و نیز نباید دست ازتلاش و کوشش بردارد
حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی (دامت برکاته)
راه فرشتهشدن برای همگان فراهم است،اگربه ماگفتندسالروزمیلادحضرت فاطمه معصومه تامیلادوجودمبارك امام هشتم(سلام الله علیهما)دهه كرامت است؛یعنی دراین دهه میتوان فرشته شد، چون كرامت درشناسنامه ملائکه است.