زندگی مهدوی درسایه دعای عهد
۱. اَللّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظیمِ؛ ای پروردگار نور بزرگ.
معمولاً زمانی که میخواهند کاری عمرانی را شروع کنند، از شخصیتی دعوت میکنند که کلنگ بزند و افتتاح کند. ما اگر بناست کاری را به نام شخصیتی شروع کنیم، چه بهتر که به نام خدا باشد؛ خدایی که خالق همه چیزاست و نامهای زیبایی دارد.
( (وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَی) )( اعراف: ۱۸۰)این آیه سه بار در قرآن تکرار شده که بیان میکند. بهترین اسمها برای خداوند است. در میان اسماء حسنی، کلمه «الله» دربردارندة جمیع صفات کمال است؛ یعنی همه چیز در اوست؛ مثل شیر مادرکه همه ویتامینهای مورد نیاز نوزاد مثل قند و چربی و آب و فسفر درآن یافت میشود و یک غذای کامل است. در نامهای خدا کلمة «الله» کامل ترین اسم خداست؛ یعنی همه معانی و کمالات در آن هست.
بعد از نام «الله» اسم «رب» آمده است. کلمه «رب» به معنای مالک و پرورش دهنده است؛ یعنی «الله» هم صاحب است و هم پرورش دهنده. وتکرار این وصف در این دعا نشان اهمیت این کلمه است. در قرآن هم نام «رب» زیاد ذکر شده است که حدود نود بار است. بیشترین نامی که در قرآن آمده «الله» و سپس «رَب» است. این نوع تکرارها با بلاغت، منافات ندارد؛ چون موقعیت هایش متفاوت است. ضمن آنکه برای تذکر، تفصیل وتنوع، تکرار لازم است وشیوه ای مناسب برای توجه و تربیت است.
اما در ابتدای این دعا، تکرار کلمه رب بی حکمت نیست؛ به ویژه در پنج فراز، این اسم الهی آمده است؛ زیراذکر کلمه «رب» و تکرار آن در دعا، درخواستها را با اجابت مقرون میکند. در سوره انبیاء، آیه ۸۹ میخوانیم:
وَ زَکرِیَّا إِذْ نادی رَبَّهُ رَبِّ لا تَذَرْنِی فَرْداً وَ أَنْتَ خَیْرُ الْوارِثِینَ؛
و زکریّا [را یاد کن] آن گاه که پروردگارش را ندا داد که: پروردگارا! مرا تنها مگذار و [فرزندی به عنوان وارث به من عطا فرما و البتّه که] تو خود، بهترین وارثان هستی.
تکرار «رب» در آغاز دعاهای حضرت ابراهیم علیه السلام، نیز مهم و قابل توجه است و نشانه تأثیر آن در استجابت دعا یا یکی از آداب آن است.
در سوره ابراهیم، آیه ۴۱ و ۴۰ میخوانیم:
رَبِّ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّیَّتِی رَبَّنا وَ تَقَبَّلْ دُعاءِ * رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَ لِوالِدَیَّ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ یَوْمَ یَقُومُ الْحِسابُ؛
پروردگارا! مرا برپادارنده نماز قرار ده و از نسل و ذریّهام نیز. پروردگارا! دعای مرا [نماز و عبادتم را] بپذیر. پروردگارا! مرا و پدر و مادرم و مومنان را در روز قیامت ببخش.
در دعاها، اصرار و تکرار، عجین با کلمه «رب» است؛ مثلا در دعای مجیر حدود هفتاد بار میخوانیم: «أجرنا من النار یا رب؛ پروردگارا! ما را از آتش جهنّم نجات بده». همچنین دعای جوشن کبیر که صد بند دارد، در پایان هر بند آن میگوییم: «خلصنا من النار یا رب».
اما تکرار کلمه «رب» در این دعا شاید بهترین اسم ومناسب ترین نام برای رجعت باشد؛ یعنی خداوند، مالک وپرورش دهنده است و قدرت دوباره زنده کردن را دارد.
خداشناسی، مقدمه امام شناسی است
خداشناسی، مقدمه امام شناسی است. انسانی که به دنبال امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف است باید انسانی توحیدی و خداشناس باشد.
خداشناسی واقعی و شناخت عمیق دستورات دینی، پایه و مبنای تمام حرکات و رفتارهای منتظران واقعی مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است. این نگاه، باعث میشود تا شخص منتظر در راه رفتن، نشستن، دیدن، گوش دادن و حتی فکر کردن… اجرای دستورات الهی را به صورت ملکه درونی لحاظ کرده، رضایت الهی و حجت خدا را بر همه چیز مقدم دارد. درباره اوصاف یاران امام مهدی علیه السلام بحث خداشناسی بسیار حائز اهمیت است: «مردانی که خدا را آنچنان که باید، شناخته اند، یاوران مهدی در آخر الزمان هستند. »؛ «آنها به وحدانیت خداوند، آنچنان که حق وحدانیت اوست، اعتقاد دارند. »، لذا نشانه اش این است که: «در راه اطاعت خدا پر تلاشند. »؛ آنها کسانی هستند که: «یاران مهدی کسانی هستند که خداوند در وصف آنها چنین فرموده است: خداوند، دوستدار ایشان است و ایشان نیز دوستدار خداوندند».
در ابتدای دعای عهد، شانزده وصف از اوصاف خدا بیان میشود: پروردگار نور عظیم، پروردگار کرسی بلند، پروردگار دریای جوشان، پروردگار سایه و آفتاب داغ، فرو فرستنده تورات و انجیل و زبور و قرآن عظیم، پروردگار فرشتگان مقرب و پیامبران خدا، و…… و در این بخش، پروردگار متعال با هفت صفت خاص یاد شده که جلوه ای خاص از خداشناسی به شمار میآید.