امام على عليه السلام فرمودند：

اى بنده خدا! در خرده گيرى از گناه كسى شتاب مكن؛ زيرا چه بسا كه او آمرزيده شده باشد.

و در مورد خويش، به گناه كوچكى كه كرده اى، ايمن مباش؛ زيرا شايد كه به سبب آن عذاب شوى.

 پس، هر يك از شما از ديگرى عيبى بداند، نبايد به خرده گيرى از او بپردازد؛ زيرا مى داند كه خود نيز عيبى دارد.

 و بايد شكر اين موهبت كه عيبهايى كه در ديگران هست در او نيست وى را به خود مشغول دارد و از عيب جويى ديگران باز ايستد.

خطبه 140 نهج البلاغه

 از وصایای امام علی علیه السلام به “کمیل بن زیاد":

ای کمیل!
شیفته کسانی که نماز طولانی می خوانند و مدام روزه می گیرند و صدقه می دهند و گمان می کنند که آدمهای موفقی هستند، مباش و فریب آنها را نخور.
زیرا ممکن است که به این عبادات “عادت” کرده باشند یا بخواهند عمداً مردم را فریب دهند.

ای کمیل!
شیطان وقتی قومی را دعوت به گناهانی مثل زنا، شراب خواری، ریا و آنچه شبیه این گناهان است می نماید، عبادات زیاد را با طول رکوع و سجود و خضوع و خشوع پیش آنان محبوب می گرداند.
وقتی خوب آنها را به دام انداخت، آنگاه آنان را دعوت به ولایت و دوستی پیشوایان ظلم و ستم می نماید.

بحارالانوار ، جلد ۸۱ ، صفحه ۲۲۹

سبک زندگی از بعد اجتماعی

مثل بقیه ی مردم زندگی می کرد؛ راحت و عادی به مسجد می رفتیم، توی بازار قدم می زدیم، خرید می کردیم و به مهمانی می رفتیم. انگار نه انگار او فرمانده است و خصم جان منافقین. اصرار می کردم که شما در معرض خطر هستید، باید محافظی داشته باشید، اما می گفت: نگهدار انسان باید خدا باشد نه بنده خدا وقتی طلبه های شیراز خدمت آیت الله بهاء الدینی رسیده و از ایشان درس خواستند و گفته بودند: «ما را هدایت کنید، درسی به ما بدهید» آیت الله بهاءالدینی فرموده بودند: «بروید از صیاد شیرازی درس زندگی بگیرید، اگر صیاد شیرازی شدید، هم دنیا دارید و هم آخرت.

هنگام راه رفتن با آرامی و وقار راه می رفت.
در راه رفتن قدم ها را بر زمین نمی کشید.
نگاهش پیوسته به زیر افتاده و بر زمین دوخته بود.
هرکه را می دید مبادرت به سلام می کرد و کسی در سلام بر او سبقت نگرفت.
وقتی با کسی دست می داد دست خود را زودتر از دست او بیرون نمی کشید.
با مردم چنان معاشرت می کرد که هرکس گمان می کرد عزیزترین فرد نزد آن حضرت است.
هرگاه به کسی می نگریست به روش ارباب دولت با گوشه چشم نظر نمی کرد.
هرگز به روی مردم چشم نمی دوخت و خیره نگاه نمی کرد.
چون اشاره می کرد با دست اشاره می کرد نه با چشم و ابرو.
سکوتی طولانی داشت و تا نیاز نمی شد لب به سخن نمی گشود.
هرگاه با کسی، هم صحبت می شد به سخنان او خوب گوش فرا می داد.
چون با کسی سخن می گفت کاملا برمی گشت و رو به او می نشست.
با هرکه می نشست تا او اراده برخاستن نمی کرد آن حضرت برنمی خاست.
در مجلسی نمی نشست و برنمی خاست مگر با یاد خدا.
هنگام ورود به مجلسی در آخر و نزدیک درب می نشست نه در صدر آن.
هرگز نعمتی را مذمت نکرد.
اندک نعمت خداوند را بزرگ می شمرد.
هرگز از غذایی تعریف نکرد یا از غذایی بد نگفت.
موقع غذا هرچه حاضر می کردند میل می فرمود.
در سر سفره از جلوی خود غذا تناول می فرمود.
معده اش هیچ گاه دو غذا را در خود جمع نکرد.

امام صادق(علیه السلام) می فرماید:
إنَّ الْمُؤْمِنَ أَشَدُّ مِنْ زُبُرِ الْحَدِیْدِ إنَّ زُبُرَ الْحَدِیْدِ إذأُ دْخِلَ النّارَ تَغَیَّرَوإنَّ الْمُؤْمِنَ لَوْقُتِل ثُمَّ نُشِرَثُمَّ قُتِلَ لَمْ یَتَغَیَّرْقَلْبُهُ(1)
افراد با ایمان از قطعات آهن محکمترند چه این که:
آهن هنگامی که وارد آتش شود تغییر می کند; اما مؤمنان اگر کشته شوند و سپس زنده شوند و باز کشته شوند، تغییری در روحیه آنها پیدا نمی شود.

شرح کوتاه
زندگی مجموعه ای است از مشکلات و مسائل پیچیده، که افراد کم استقامت بزودی در برابر آن زانو می زنند و از میدان فرار می کنند; اما آنها که در پرتو ایمان، استقامت دارند به هیچ وجه در برابر انبوه مشکلات تسلیم نمی گردند.
آنها می دانند در راه اطاعت فرمان پروردگار، در راه پرهیز و دوری از گناه، و در راه سربلندی و عظمت، همیشه موانعی وجود دارد و رسیدن به این افتخارات، نیازمند به خویشتن داری و فداکاری و ایستادگی در برابر هوس های سرکش و در برابرمشکلات دیگر است، لذا در دین از تلاش و کوشش نمی ایستند و از حوادث نمی هراسند.

1. از کتاب سفینة البحار، جلد 1، صفحه 37.

یکصد و پنجاه درس زندگی - آیت الله ناصرمکارم شیرازی

 از مواردی که مرحوم میرزا جواد آقا تبريزى (قدس سره) به آن توصیه مى کردند، توجّه به معنویات در کنار درس بود.

ایشان مى فرمود:

???? زمانى که ما در مدرسه ى فیضیه بودیم، نیمه شب (جهت نماز شب) مسجد مدرسه مملو از طلبه مى شد به طورى که اگر یک نفر غریبه وارد مى شد، از کثرت حضور طلاّب، تصور مى کرد که وقت نماز صبح است! “طلاب به شب زنده دارى و تهجّد بسیار مقیّد بودند”

???? طلبه باید در جهت معنویت و خودسازى گام بردارد و از توسل به اهل بیت (علیهم السلام) دریغ نکند.

???? مرحوم میرزا (قدس سره) معتقد بود که نیمه شب وقت مزد گرفتن است؛ از این رو خودشان نیمه شب ها با خداى خود راز و نیاز مى کردند و با معبود، پیوند قلبى خاصى داشتند که حرکت نیمه شب ایشان و تهجّد در حرم مطهّر و مسجد امام حسن عسکرى (علیه السلام) زبانزد طلاّب بود.

(اخلاق علمی میرزای تبریزی ص۳۶۱)

منبع:پایگاه حوزه