بخش چهارم: عهد مهدوی

عهد و پیمان و میثاق با امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف از دیگر مضامین این دعاست. عهد در زندگی منتظر، باید همیشگی باشد. وقتی زندگی بر مبنای انتظار شکل گرفت، عهد، دائمی و همیشگی می‌شود. منتظر واقعی هرگز از عهدش با امام خود روی گردان نمی شود. قرائت صبحگاهی این دعا موجب می‌شود که فراموش نکنیم پیش از هر کس با امام خود عهد بسته ایم و اولویت عهد با امام را بر همه پیمان‌ها حفظ کنیم؛ چرا که:

رسم عاشق نیست با یک دل دو دلبر داشتن
یا ز جانان یا ز جان باید که دل برداشتن

عهد با امام زمان علیه السلام یعنی زندگی بر اساس رضایت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف. کسی که دست بیعت با امام خود می‌دهد، فقط رضایت حضرت را در نظر می‌گیرد؛ بنابراین عمل بر اساس دغدغه و خواسته امام باید اولویت منتظران باشد.

ﻣﻴﻮﻩ ﻱ ﻧﻴﻢ ﺧﻮﺭﺩﻩ

ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺿﺎ ﻋَﻠَﻴﻪِ ﺍﻟﺴﱠﱠﻠَﺎﻡ ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﺑﻮﺩ. ﺗﻨﻬﺎ ﻗﺪﻡ ﻣﻲ‌ﺯﺩ ﻭ ﺁﻫﺴﺘﻪ ﺁﻩ ﻣﻲ‌ﻛﺸﻴﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻓﻜﺮ ﻓﺮﻭ ﻣﻲ‌ﺭﻓﺖ. ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺎ ﻧﮕﺮﺍﻧﻲ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺯﻳﺮ ﭼﺸﻤﻲ ﻧﮕﺎﻫﺶ ﻣﻲ‌ﻛﺮﺩﻧﺪ. ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺟﻮﺍﻥ ﺑﻮﺩ، ﮔﻔﺖ: ﻣﻦ ﻣﻲ‌ﺭﻭﻡ ﻭ ﻋﻠﺖ ﺭﺍ ﻣﻲ‌ﭘﺮﺳﻢ. ﺷﺎﻳﺪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺑﺪﻱ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ! ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺶ ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﻓﻜﺮ ﺧﻮﺑﻲ ﺍﺳﺖ. ﺍﮔﺮ ﻟﺎﺯﻡ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﻦ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻧﺰﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻴﺎﻳﻴﻢ. ﺟﻮﺍﻥ ﺟﻠﻮ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻛﻤﻲ ﺻﺒﺮ ﭘﺮﺳﻴﺪ: ﺍﻱ ﭘﺴﺮ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﭼﻪ ﺷﺪﻩ؟ ﭼﺮﺍ ﻏﻤﮕﻴﻦ ﻭ ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻧﮕﺮﻳﺴﺖ.
ﻋَﻠَﻴﻪِ ﺍﻟﺴﱠﱠﻠَﺎﻡ ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻲ ﻛﺮﺩ. ﺍﻣﺎﻡ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﺮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ: ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﻧﻴﺎﺯ ﻧﺪﺍﺭﻳﺪ، ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﺼﺮﻑ ﻧﻜﻨﻴﺪ. ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﺑﻲ ﺧﻮﺩﻱ ﺗﻠﻒ ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﻴﺎﺯ ﻧﺪﺍﺭﻳﺪ، ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﺪ.

ﺳﭙﺲ ﺳﺮﺵ ﺭﺍ ﭼﺮﺧﺎﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻴﻮﻩ ﻱ ﻧﻴﻢﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﻱ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺭﻭﻱ ﺯﻣﻴﻦ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ: ﺍﻳﻦ ﻣﻴﻮﻩ ﺭﺍ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺧﻮﺭﺩﻩ؟

ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﻱ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺭﻭﻱ ﺯﻣﻴﻦ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ: ﺍﻳﻦ ﻣﻴﻮﻩ ﺭﺍ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺧﻮﺭﺩﻩ؟ ﻣﺮﺩ ﺟﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻃﺮﻑ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺶ ﺳﺮ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﺪ. ﺁﻧﻬﺎ ﻓﻮﺭﻱ ﺟﻠﻮﺁﻣﺪﻧﺪ. ﻣﺮﺩ ﺟﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ: ﺍﻳﻦ ﻣﻴﻮﻩ ﻱ ﻧﻴﻢ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺭﺍ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺧﻮﺭﺩﻩ؟ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻱ ﺧﻮﺩ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﮔﻔﺖ: «ﻣﻦ ﺧﻮﺭﺩﻩ‌ﺍﻡ … ﻣﻦ! ﺍﻣﺎﻡ ﻛﻪ ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ، ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺍﻭ ﮔﻔﺖ: ﭼﺮﺍ ﺍﺳﺮﺍﻑ ﻣﻲ‌ﻛﻨﻲ؟ ﭼﺮﺍ ﺑﻪ ﻧﻌﻤﺖ‌ﻫﺎﻱ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻲ ﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻲ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲ ﺩﺍﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺍﺳﺮﺍﻑ ﻛﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﻋﺬﺍﺏ ﻣﻲ‌ﺩﻫﺪ؟
ﻣﺮﺩ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﺎﺭ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻱ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺿﺎ ﻋَﻠَﻴﻪِ ﺍﻟﺴﱠﱠﻠَﺎﻡ ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻲ ﻛﺮﺩ. ﺍﻣﺎﻡ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﺮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ: ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﻧﻴﺎﺯ ﻧﺪﺍﺭﻳﺪ، ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﺼﺮﻑ ﻧﻜﻨﻴﺪ. ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﺑﻲ ﺧﻮﺩﻱ ﺗﻠﻒ ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﻴﺎﺯ ﻧﺪﺍﺭﻳﺪ، ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﺪ.
-دوست مهربان کبوترها٬ ص ۳۶

ﺩﺭ ﺷﺮﺡ ﺣﺎﻝ ﻭ ﺳﻴﺮﺕ ﺣﻀﺮﺕ امام رضا علیه السلام ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺎ ﺳﺨﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮ ﻛﺴﻲ ﺟﻔﺎ ﻧﻜﺮﺩ ﻭ ﺑﺮ ﻭﻱ ﺳﺘﻢ ﻧﺮﺍﻧﺪ. ﻭ ﺗﺎ ﺳﺨﻦ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻧﻤﻲ ﺭﺳﻴﺪ ﺳﺨﻦ ﻧﻤﻲ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻗﻄﻊ ﻧﻤﻲ ﻛﺮﺩﻭ ﺣﺎﺟﺖ ﻫﻴﭻ ﻛﺴﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﺋﻲ ﺭﺩ ﻧﻤﻲ ﻧﻤﻮﺩ. ﭘﺎﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻫﺮﮔﺰ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻛﺴﻲ ﺩﺭﺍﺯ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻫﺮﮔﺰ ﻛﻨﺎﺭ ﻫﻴﭻ ﺟﻠﻴﺲ ﻭ ﻫﻤﻨﺸﻴﻨﻲ ﺑﺮ ﭼﻴﺰﻱ ﺗﻜﻴﻪ ﻧﻤﻲ ﻛﺮﺩ. ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺧﺎﺩﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺷﻨﺎﻡ ﻭ ﻧﺎﺳﺰﺍ ﻧﮕﺮﻓﺖ. ﻭ ﺻﺪﺍ ﺑﻪ ﻗﻬﻘﻬﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﻲ ﻛﺮﺩ؛ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺒﺴﻢمی فرمود.

علی بن شعیب، یکی از شاگردان با استعداد و لایق آن حضرت، می‌گوید: روزی به دیدار امام رضا علیه‌السلام رفتم، از من پرسید: یا علی! چه کسی از نظر زندگی بهترین مردم است؟ جواب دادم: ای سرور و آقای من! شما به این مطلب از من داناتر ید. بعد از آن فرمود: یَا عَلِیُّ مَنْ حَسَّنَ مَعَاشَ غَیْرِهِ فِی مَعَاشِه ؛ «کسی که امور زندگی دیگران را از طریق امور زندگی خویش نیکو می‌گرداند.» و سپس ادامه داد: می‌دانی چه کسی از نظر زندگی از همه‌ی مردم بدتر است؟ جواب دادم: شما داناتر ید. فرمود: مَنْ لَمْ یُعِشْ غَیْرَهُ فِی مَعَاشِهِ؛
  «کسی که دیگری در زندگی او زندگی نکند.»
از میان کلمات گهربار حضرت رضا علیه‌السلام چهل حدیث را برگزیدم، باشد که این سخنان سازنده برای حقیقت جویان، سرآغاز گرایشی عمیق به سوی تمام دستورها و رهنمودهای آن حضرت باشد.
سیره و سخن پیشوایان - حضرت امام رضا ( علیه السلام ) - محمد علی کوشا

هنگامی که امام ابو الحسن علی بن موسی الرّضا علیه السّلام متولّد گردید، زمین درخشید و موج شعف و شادی خاندان پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله را فرا گرفت، امّا امام کاظم علیه السّلام با مسرّت بیشتری اخبار تولّد کودک خجسته‌اش را دریافت کرد و با سرعت به سوی همسرش شتافت و به او تبریک گفت و فرمود: من به تو تبریک می‌گویم، ای نجمه. این نشانی است از شرافت برای تو از جانب خداوند.
امام کاظم علیه السّلام کودک خجسته‌اش را گرفت و او را در پارچه سفیدی پیچید و برایش مراسم شرعیه به جای آورد: در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه خواند و آب شیرین طلب نمود و به فکّ پایین او چشانید، سپس کودک را به مادرش برگرداند و فرمود: بگیر او را، زیرا او پایگاه خدا بر روی زمین است.
اوّلین منظره‌ای که نوه پیامبر اکرم، حضرت امام رضا علیه السّلام، در دنیای هستی نظاره کرد، جمال زیبای پدرش رهبر پارسایان و امام موحّدین بود و اوّلین صدایی که به گوشش رسید،الفاظ زیبای «اللّه اکبر» و «اشهد ان لا اله الّا اللّه» بود. این کلمات مشعشع، اسرار هستی و صدای پارسایان است.
امام کاظم علیه السّلام فرزند خجسته‌اش را به نام جدّ گرامیش امام امیر المؤمنین علی علیه السّلام نامید تا به نام او تبرّک جسته باشد که نماینده بزرگترین شخصیت آفریده شده در جهان اسلام است و تمام صفات خوب جهان را داراست.
پژوهشی دقیق در زندگانی امام رضا علیه السلام - باقر شریف قرشی