بعضی وقت‌ها، کوتاه آمدن هم خودت را نجات می‌دهد، هم دیگران را…

در زمان‌هایی نه‌چندان دور، زن نیازی به تلاش برای جذب مرد نداشت. مرد، خود به‌دنبال او می‌دوید، چشم‌انتظار لحظه‌ای که شاید سایه‌ای از او را از پسِ پرده ببیند، یا دستی که برای برداشتن کوزه‌ای از آب یا گلدانی از گل دراز شده است.

زن، کمیاب بود و دست‌نیافتنی؛ در خیابان‌ها نمی‌گشت،بلکه در پشت درهای بسته، در حجابی از سکوت و وقار، چشم‌به‌راه سرنوشتی بود که خود را تا آستانه‌ی در خانه‌اش می‌رساند. ازدواج، تقدیری ناگزیر بود، نه انتخابی پرزحمت.

اما ورق برگشت…
زن، به نام آزادی، از خانه بیرون آمد، بی‌آنکه بداند این آزادی، هدیه‌ای نیست، بلکه بهایی دارد؛ بهایی که خود او باید بپردازد. مرد، بی‌هیچ هزینه‌ای، از حضور زن بهره‌مند شد. دیگر نیازی نبود که برای دیدن او ازدواج کند، دیگر انتظار و اشتیاقی در کار نبود. زن، که روزگاری چون الماسی کمیاب در پسِ پرده‌ی حجاب پنهان بود، حالا در کوچه و خیابان، در محل کار، با لبخندهایی بی‌دریغ، با آستین‌هایی کوتاه‌تر، با لباس‌هایی باز و با مرزهایی نامرئی‌تر، بی‌آنکه بداند، خود را به حراج گذاشته است.

مرد، که روزگاری برای رسیدن به زن، باید از هفت‌خوان ازدواج می‌گذشت، حالا بی‌آنکه زحمتی بکشد، از وجود او بهره‌مند می‌شود. کافی است لبخندی بزند، حرفی از دوستی و عشق به میان آورد، و زن، که در این دنیای جدید، تنهاتر از همیشه است، دل به او بسپارد.

مرد، دیگر نیازی به ازدواج ندارد؛ چرا که همه‌چیز را بدون تعهد، بدون هزینه، بدون مسئولیت به دست آورده است.

و این‌گونه، مردی که روزی عاشق‌پیشه و خواهان بود، حالا بر تختِ دلالت تکیه زده است. زن است که حالا می‌دود، زن است که منتظر پیام و نگاه است، زن است که خود را تحقیر می‌کند، خود را تقدیم می‌کند، امید دارد که شاید مرد، از خوابِ اشباع‌شده‌اش برخیزد و بگوید: «می‌خواهمت».

اما مرد دیگر نمی‌خواهد؛ زیرا همیشه و همه‌جا، زن هست. و هرچه در دسترس‌تر، بی‌ارزش‌تر.

و زن، که روزگاری رویایی بود که باید فتح می‌شد، حالا سایه‌ای است که به دنبال مرد می‌دود…!

 پانوشت: نویسنده این تحلیل را پیدا نکرده ام؛ اما متن جالب توجهی است و متأسفانه تا حدودی مصداق پیدا کرده است‌.

سیزده بدر یکی دیگر از مناسبت‌های آیینی و رسوم کهن اقوام ایرانی است. بارزترین جلوه رفتاری عموم در حلول این روز رفتن به دامن طبیعت است. طبیعت تجلی آیات بیشمار تکوینی خداوند و منبع بسیار غنی و سرشار از ظرفیت‌ها،‌ امکانات و ملزومات متنوع زیستی در این عالم خاکی است که همه موجودات از جمله انسان به فراخور نیاز می‌توانند از انعامات بی‌کران آن بهره‌گیری کنند.

 احتمالا فلسفه انتخاب این روز در تقویم ایرانیان برای رفتن به دل طبیعت، امکان‌یابی بیشتر برای لذت‌بردن از مشاهده آثار صنع و جلوه‌های رنگارنگ هستی،‌ تامل در آیات آفاقی خداوند، شکرگذاری بواسطه در اختیار داشتن این گنجینه عظیم و ثروت بی‌بدیل و تجدید شونده، بازخوانی وظیفه و تعهد اخلاقی خود در قبال این مائده الهی و سفره دامن گستر و پرزرق و برق خداوند است.

ما اگرچه خود را در مقایسه با اجداد و اسلاف خویش عاقل‌تر و بالغ تر می‌پنداریم، اما بعضا سخیف‌ترین تلقی و تفسیر را از سنت‌های نیکوی آنها به دست می‌دهیم. اعتقاد به بدیمنی این روز، به آب‌دادن سبزه‌ها، گره‌زدن علف، التزام به مصرف خوراکی‌های خاص و سرگرمی های کودکانه بخشی از این سوء تفسیرهاست.
در ایران بعد از انقلاب، با عطف توجه به همین پیشینه، سیزده بدر «روز طبیعت» نام گرفت. پیام تلویحی این نام‌گذاری احیای باورها و ارزش‌ها فوق و قدردانی از طبیعت و طبیعت‌آفرین است. بی شک، رفتن به دامن طبیعت با این انگیزه و هدف بسیار ممدوح و مستحسن و متقابلا تخریب طبیعت و آلوده‌سازی محیط زیست بسیار مذموم و مستقبح خواهد بود.

 ما باید همواره از گذشتگان خردمند خویش به واسطه بنیادگذاری این قبیل رسوم هوشمندانه قدردانی کنیم واز رسوم تحریف شده و تاریخ مصرف گذشته آنها بی‌مهری جوییم.

سید حسین شرف‌الدین

۱۲ فروردین روز شکل گیری نظام جمهوری اسلامی و از مهمترین اعیاد ملی ایران است. تشکیل نظام جمهوری اسلامی در دوازدهم فروردین 1358 که در پی برگزاری رفراندوم عمومی در دو روز پیاپی دهم و یازدهم فروردین اعلام شد، مهمترین رویداد سیاسی در ایران، پس از پیروزی انقلاب در 22 بهمن 1357 محسوب می شود.

نام «جمهوری اسلامی» که از سوی امام خمینی بر نظام سیاسی حاکم بر کشور نهاده شد نیز قابل تأمل است. این عبارت ترکیبی از دو کلمه جمهوری به معنای حکومتی که مردم آن را به وجود آورده اند، و اسلامی به معنی ریشه و ماهیت دینی نظام و جهت دهنده اصلی حکومت است. جمهوری اسلامی به معنی حکومتی است که با الهام از تعالیم دینی و با اراده مردم شکل گرفته است.

واژه «اسلامی»، متمایز کننده حکومت جمهوری حاکم بر ایران از سایر نظامهای جمهوری متداول در جهان است. هدف این است که در این نظام، ارزشهای الهی و قرآنی بر تمامی شئون حاکمیت داشته باشد و ولی فقیه، ولایت امر و امامت امت را بر عهده گیرد و علاوه بر تأمین زندگی مردم مسئولیت هدایت آنها و کمک به رشد و تعالی ایشان را نیز بر عهده داشته باشد.

از این رو عبارت ترکیبی «جمهوری اسلامی» جامع ترین عنوانی است که بر یک نظام مردمی متکی بر مبانی اسلامی نهاده شده است. آنچه که در 12 فروردین 1358شکل گرفت نیز اولین حکومتی است که در ایران با این مختصات موجودیت خود را در فضای سیاسی دنیای امروز اعلام کرد. از این رو توفیق در برقراری چنین نظامی آن هم در کشوری که در طول تاریخ چند هزار ساله خود همواره در سلطه شاهان وابسته به بیگانه قرار داشته یک امتیاز بزرگ برای انقلاب اسلامی ایران به حساب می آید.

در روز اول شوال، روزه حرام است. این یک مانور است.
می دانید چرا؟ چون می خواهد بگوید: «خوردنشان به امر من است؛ نخوردنشان هم به امر من است»

اگر روزۀ اول شوال را حرام نمی کردند، عده زیادی روز اول شوال را روزه می گرفتند و می گفتند:

«می خواهیم بدرقه ماه رمضان برویم»! خداوند چون می خواهد همه [با هم] دست بکشند، روزه را حرام کرده.

امام صادق(علیه السلام) درباره روز عید فطر و تشخیص آن می فرمایند: «دست امام مسلمین است»؛ اگر امام مسلمین گفت: «عید است»، همه باید افطار کنند و نماز عید بخوانند. اگر امام مسلمین گفت: «این آخر رمضان است»، بر همه واجب است روزه بگیرند.
چرا این را برای امام مسلمین گذاشته؟ برای اینکه اینجور نشود که زن مقلد این آقاست و آقا می گوید برای من ثابت نشده که امروز آخر رمضان است؛ شوهر مقلد دیگری است؛ او گفته برای من ثابت شده امروز عید بگیریم. اگر بعضی روزه باشند و بعضی روزه نباشند، در خانه چه اتفاقی می افتد؟ روزی که باید جشن بشود، روز عیش باشد، روز سرور باشد، روز خوشحالی باشد، روز حزن می شود.

[اعیاد رسمی مسلمین یعنی] عید فطر و عید قربان را برای این خاطر روزه اش را حرام کردند که وحدت ایجاد بشود؛ یعنی همه «با هم» دست بکشند از روزه. خود این وحدت یک ابهتی دارد، اسلام را در نظر دشمنان با مهابت می کند.

آیت الله حائری شیرازی